poniedziałek, 20 lutego 2012

Tematy maturalne na egzamin ustny

Oto tematy maturalne na egzamin ustny. Mam nadzieję, że się Wam przydadzą.

Realizm magiczny w literaturze polskiej i obcej (np. G. G. Marquez i O. Tokarczuk). Ukaż podobieństwa i różnice w kreacji bohaterów i świata przedstawionego.
Biografia artysty jako inspiracja. Na podstawie wybranych tekstów zawierających wątki biograficzne udowodnij, że biografia wpływa na literackie kreacje bohaterów i świata przedstawionego.
Charakteryzując Makbeta na podstawie danych fragmentów dramatu Szekspira, określ, na czym polega tragizm postaci i porównaj go z tragizmem bohatera ze znanego Ci dramatu antycznego.
Na przykładzie wybranych utworów wykaż, że literatura może spełniać funkcje poznawcze i rozrywkowe.
Odwołując się do dzieł wybranych twórców, przedstaw motyw podróży w literaturze antyku, romantyzmu i pozytywizmu.
Bohater romantyczny jako inspiracja dla twórców filmowych. Omów zjawisko, analizując wybrane utwory literackie i filmy.
Prawda o determinizmie ludzkiego działania. Przedstaw problem, odwołując się do wybranych tekstów literatury XIX i początku XX wieku.
Różne obrazy wsi polskiej i jej mieszkańców w literaturze i malarstwie. Zaprezentuj zagadnienie na wybranych przykładach.
Totalitaryzm w literaturze, filmie i malarstwie. Przedstaw i porównaj sposoby jego kreacji w wybranych tekstach kultury.
Miłość jako siła niszcząca. Omów problem, przywołując utwory z różnych epok literackich.
Od Prusa do Kapuścińskiego. Omów ewolucję felietonu od początków istnienia gatunku do czasów współczesnych, na podstawie celowo wybranych przykładów.
Symbolika stroju. Omów ją, analizując wybrane dzieła literackie i inne (np. malarskie, rzeźbiarskie, filmowe, teatralne).
Konflikt pokoleniowy. Omów różne ujęcia tego motywu w literaturze romantyzmu i pozytywizmu.
Różne koncepcje poety i poezji. Przedstaw wnioski, odwołując się do reprezentatywnych przykładów.
Dzieło literackie a film. Przedstaw i skomentuj wybrane filmowe interpretacje tragedii antycznych.
Sceny batalistyczne w literaturze, malarstwie i filmie. Przedstaw i porównaj sposób prezentacji w wybranych tekstach kultury.
Przenośnia, epitet, porównanie jako środki stylistyczne i ich funkcje w utworach literackich. Omów na wybranych przykładach.
Sposoby wyrażania uczuć do kobiety w twórczości wybranych poetów różnych epok. Dokonaj analizy i zaprezentuj zagadnienie.
Różne sposoby funkcjonowania motywu zbrodni i kary w literaturze. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów.
Dialog twórców literatury z filozofami. Przedstaw problem na wybranych przykładach dzieł literatury dawnej lub współczesnej.
Odwołując się do wybranych utworów literatury romantyzmu i pozytywizmu przedstaw przyczyny i skutki konfliktów rodzinnych w życiu bohaterów literackich.
Folklor jako inspiracja artystów . Omów zagadnienie na wybranych przykładach literackich z różnych epok.
Biografia jako klucz do zrozumienia twórczości pisarza. Omów temat na wybranych przykładach.
Więzienie jako temat i motyw literacki. Omów na wybranych przykładach.
Tytuł jako klucz do interpretacji utworu. Przedstaw temat w oparciu o wybrane teksty literackie.
Przeanalizuj wpływ biografii Jana Kasprowicza na jego twórczość. Odwołaj się do wybranych utworów.
Omów na wybranych przykładach wpływ wzorca średniowiecznego rycerza na kreację bohaterów literackich innych epok.
Rola lektur w kształtowaniu charakterów i postaw postaci literackich. Przedstaw na wybranych przykładach.
Renesansowy i oświeceniowy optymizm. Porównaj zjawiska na podstawie celowo dobranych utworów.
Strategie narracyjne i sposoby opisu obozu koncentracyjnego. Porównaj wybrane utwory literackie.
Porównaj różne sposoby funkcjonowania motywu winy i kary w literaturze. Omów problem na wybranych przykładach.
Motywy dekadenckie w literaturze i sztukach plastycznych modernizmu i współczesności. Omów na wybranych przykładach.
Bohater tragiczny w literaturze starożytnej, romantycznej i współczesnej. Rozważ zagadnienie wykorzystując teksty z tych epok.
Co o wpływie miłości na osobowość człowieka mówi literatura? Odpowiedz na pytanie, odwołując się do literatury wybranych epok.
Motyw Mazurka Dąbrowskiego. Określ jego funkcję, dokonując analizy wybranych utworów literackich.
Różne sposoby kreowania bohatera-altruisty. Omów zagadnienie na podstawie wybranych przykładów.
Chwyty retoryczne w mowach polityków. Omów zagadnienie, analizując wybrane przemówienia przedwyborcze.
Zbadaj, jakie funkcje pełni stylizacja językowa w wybranych utworach XIX i XX wieku.
Adaptacje utworów literackich w tekstach kultury XX w. Przeanalizuj wybrane lektury i omów problem adaptacji muzycznej, filmowej i teatralnej.
Brzydota jako kategoria estetyczna. Omów jej istotę i funkcje, odwołując się do wybranych utworów literackich i malarskich.
Postęp techniczny a tradycja. Omów temat na wybranych przykładach.
Na wybranych przykładach omów rolę nawiązań do Biblii w wybranych dramatach romantycznych.
Wierność czy interpretacja w „Lalce” Jerzego Hasa? Porównaj powieść Bolesława Prusa z jej filmową adaptacją.
Życie człowieka jako wędrówka - omów funkcję tego motywu w wybranych utworach literackich.
Zaprezentuj problem rewolucji w literaturze i sztuce XIX i/lub XX wieku.
Artystyczne ujęcie macierzyństwa w literaturze i sztuce. Omów, odwołując się do wybranych tekstów kultury.
Motywy biblijne w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie, odwołując się do dzieł z dwóch wybranych epok.
Pan i sługa. Przeanalizuj różne przykłady realizacji tego motywu, opierając się na wybranych tekstach literackich.
Zwroty grzecznościowe dawniej i dziś. Omów na wybranych przykładach.
Portret polskiego inteligenta w literaturze XIX i/lub XX wieku. Zaprezentuj wnioski płynące z analizy wybranych utworów.
Przedstaw na wybranych przykładach wpływ różnych koncepcji filozoficznych na literaturę.
Wskaż podobieństwa i różnice w funkcjonowaniu motywu śmierci w literaturze i sztuce. Odwołaj się do wybranych przykładów.
W jaki sposób wydarzenia historyczne lub odkrycia naukowe mogą kształtować sposoby literackiego kreowania świata? Odpowiedz na pytanie, analizując przykłady wybranych utworów literackich z dwóch różnych epok.
Nienawiść jako siła destrukcyjna. Omów na podstawie wybranych utworów z literatury polskiej i obcej.
Porównaj konwencje literackie podanych tekstów. Zwróć uwagę na wykreowane w nich przestrzenie i bohaterów literackich (fragment "Lalki" Bolesława Prusa oraz "Nocy wielkiego sezonu" Bruno Schulza).
Funkcje symbolu w literaturze i malarstwie. Rozwiń zagadnienie na podstawie wybranych dzieł różnych epok.
Morze jako temat literacki i malarski. Zaprezentuj zagadnienie w oparciu o wybrane dzieła.
Zaprezentuj związki manifestów i programów literackich z tendencjami dwóch wybranych epok literackich.
Przyroda jako temat utworów literackich. Wykaż różne ujęcia tego motywu w wybranych tekstach literackich.
Literacki i malarski obraz starości. Omów problem na wybranych przykładach.
Na podstawie fragmentu powieści Wiesława Myśliwskiego Kamień na kamieniu przedstaw metaforyczne znaczenia drogi. Zwróć uwagę na kreację narratora.
„Na dobre i na złe”. Różne kreacje małżeństw w literaturze. Scharakteryzuj na wybranych przykładach.
Przyjaźń jako wartość. Omów temat, sięgając do wybranych dzieł literackich.
Motyw nieśmiertelności artysty i jego twórczości. Omów na przykładzie wybranych utworów.
Zaprezentuj motyw samotności w wielkim mieście i omów jego funkcje w wybranych utworach literackich XIX i/lub XX wieku.
Bogactwo, różnorodność środków stylistycznych i ich funkcje w liryce Młodej Polski. Przedstaw na wybranych przykładach.
Człowiek wobec wyboru pomiędzy dobrem i złem. Omów problem, odwołując się do wybranych bohaterów tekstów literackich.
Język komentatorów sportowych. Omów zagadnienie pod względem komunikatywności i poprawności językowej.
Wpływy języka niemieckiego na polską leksykę i gramatykę ujawnione w literaturze pięknej i fachowej. Omów na wybranych przykładach.
Różne obrazy współczesnej wsi polskiej utrwalone w literaturze po II wojnie światowej. Prześledź temat w oparciu o wybrane teksty literackie.
Dwa obrazy prowincji. Porównaj sposoby ich kreacji w podanych fragmentach Pani Bovary Gustawa Flauberta i Republiki marzeń Brunona Schulza.
Indywidualizacja języka sposobem charakteryzowania bohaterów literackich. Ukaż na wybranych przykładach.
Omów obraz dworku polskiego w literaturze i malarstwie różnych epok.
Przyczyny i skutki kryzysu światopoglądowego w literaturze. Przedstaw na wybranych przykładach.
Bohaterowie literaccy w obliczu trudnego wyboru. Omów problem, odwołując się do decyzji i postaw kilku wybranych bohaterów różnych epok.
Scharakteryzuj różne typy stylizacji językowych i ich funkcje, odwołując się do języka wybranych postaci literackich.
Różne wizerunki diabła w literaturze i malarstwie. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
Funkcje stylizacji modlitewnych w literaturze różnych epok. Omów zjawisko na wybranych przykładach.
Analizując wybrane utwory pozytywistyczne, wykaż ich związek z publicystyką epoki.
Przedstaw postawy człowieka wobec cierpienia i ich konsekwencje zaprezentowane w wybranych utworach.
Od Doświadczyńskiego do Zołzikiewicza. Funkcje imion, nazwisk i nazw znaczących w utworach literackich różnych epok.
Miasta i ich mieszkańcy w prozie XIX i XX wieku. Omów na wybranych przykładach.
Sceny batalistyczne w literaturze, malarstwie i filmie. Dokonaj analizy porównawczej wybranych dzieł.
Poezja pokolenia apokalipsy spełnionej. Dokonaj analizy i interpretacji wybranych utworów K. K. Baczyńskiego i T. Gajcego.
Frazeologia biblijna i jej funkcjonowanie w polskim języku. Przedstaw temat, odwołując się do wybranego materiału językowego.
Hasła średniowiecza i renesansu jako klucze do odczytania literatury staropolskiej. Omów na podstawie znanych Ci utworów literatury polskiej i obcej.
Biesiady, wesela, bale – przedstaw rolę tych motywów w wybranych utworach literatury polskiej.
Kim jest człowiek? Jakie odpowiedzi na to pytanie znajdujesz w „Dziadach” Adama Mickiewicza, „Lalce” Bolesława Prusa i „Ferdydurke” Witolda Gombrowicza? Wyjaśnij, interpretując wskazane utwory
Analizując celowo dobrane przykłady, omów mowę ciała w procesie komunikacji. Oceń siłę niewerbalnych sposobów oddziaływania na odbiorcę.
Literatura jako źródło wiedzy o różnicach społecznych. Zaprezentuj temat, wykorzystując znane utwory .
„Nie taki diabeł straszny, jak go malują”. Omów sposoby ukazywania i funkcje postaci szatana w wybranych utworach literackich.
Kara jako konsekwencja zbrodni. Przedstaw funkcjonowanie tego motywu, odwołując się do wybranych utworów literackich.
Motywy biblijne w literaturze i sztuce późniejszych epok. Omów temat w oparciu o teksty kultury trzech wybranych przez siebie epok.
Zaprezentuj literackie i malarskie kreacje ludzi nieszczęśliwych, odwołując się do znanych Ci przykładów.
Funkcje barw w tworzeniu nastroju. Przeanalizuj wybrane dzieła literackie i malarskie.
Odwołując się do wybranych tekstów literackich, scharakteryzuj portrety ludzi poszukujących sensu życia.
Groza wojny i jej absurd. Rozwiń zagadnienie, odwołując się do wybranych dzieł literackich.
Sztuka przekonywania we współczesnej publicystyce. Omów sposoby wykorzystania środków językowych w wybranych tekstach polskich publicystów.
Przeanalizuj i omów motyw Sądu Ostatecznego w literaturze i sztuce wybranych epok.
Kobieta-anioł, kobieta-demon jako źródło inspiracji w literaturze i malarstwie. Rozważ na wybranych przykładach.
Język prasy młodzieżowej. Omów zagadnienie, analizując język wybranych czasopism.
Człowiek i natura. Omów związki człowieka z przyrodą na przykładach wybranych utworów literackich różnych epok.
Przeanalizuj wpływ stylów użytkowych na kształt językowy współczesnej literatury. Odwołaj się do wybranych przykładów.
Przedstaw różne sposoby wykorzystania kategorii czasu w wybranych utworach literackich.
Postać anioła w literaturze i sztuce. Omów na wybranych przykładach.
Ukaż rolę, jaką odgrywa literatura piękna w rozwoju i popularyzowaniu myśli filozoficznej. Wykorzystaj utwory z XIX i/lub XX wieku.
Wojna trojańska w literaturze, sztukach plastycznych i w filmie. Porównaj różne realizacje tego motywu.
Powstania narodowe i konspiracja jako temat literatury polskiej. Rozwiń zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów.
Obywatelska refleksja w literaturze renesansu i oświecenia. Przedstaw, w jaki sposób literatura tych epok próbowała wywierać wpływ na reformę państwa.
Współistnienie świata realistycznego i fantastycznego w literaturze. Omów na wybranych przykładach.
Na wybranych przykładach literackich ukaż powroty do ideałów literatury renesansu.
Wpływ języków obcych na język polski w ostatniej dekadzie XX w. i na początku XXI w. Zbadaj zjawisko i przedstaw wnioski.
Romantyczne postrzeganie historii. Przedstaw zagadnienie w odniesieniu do wybranych tekstów literackich epoki.
Porównaj obrazy życia ludzkiego przedstawione w podanych fragmentach. Zwróć uwagę na kreację osoby mówiącej oraz funkcję motywów czasu i natury (fragment Żywotu człowieka poczciwego Mikołaja Reja oraz Prawieku i innych czasów Olgi Tokarczuk).
Bunt i pokora jako sposoby zachowań człowieka wobec Boga. Przedstaw je i określ ich konsekwencje dla ludzkiego istnienia, odwołując się do tekstów literackich różnych epok.
Brzydota jako sposób wyrażania prawdy o świecie. Omów funkcje posługiwania się kategorią brzydoty w literaturze i sztuce różnych epok.
Motyw ojca w literaturze. Omów na przykładach z literatury różnych epok.
To się czyta dzisiaj! – modni pisarze, modne książki. Omów – na przykładzie dwóch – trzech twórców spoza szkolnego kanonu – przyczyny popularności niektórych autorów i książek. Sformułuj własną opinię na ten temat (Wharton, Coelho, Caroll, Libera, Pilch, Gretkowska, Tokarczuk, Kapuściński, Grochola i in.).
Zjawisko językowej perswazji i ekonomizacji wypowiedzi w kulturze masowej. Przeanalizuj zagadnienie, posługując się przykładami z prasy i telewizji.
Scharakteryzuj język ekonomistów jako jedną z odmian środowiskowych polszczyzny. Ułóż mini-słowniczek ekonomiczny.
Przedstaw różne literackie sposoby prezentacji samotności w literaturze baroku i romantyzmu.
Przyroda wiosenna/ letnia/ jesienna/ zimowa (do wyboru). Przedstaw różne sposoby jej opisywania w wybranych utworach literackich.
Istota i funkcja deheroizacji bohatera w literaturze. Przedstaw problem na wybranych przykładach.
Lekarz jako bohater literacki. Scharakteryzuj różne portrety i omów funkcje tego typu postaci w wybranych tekstach literackich.
Porównaj sposoby kreowania obrazów tańca i jego funkcje we fragmencie poematu "Kwiaty polskie" Juliana Tuwima i w wierszu "Niech żyje bal" Agnieszki Osieckiej.
Motyw apokalipsy. Omów problem, odwołując się do literatury i innych dziedzin sztuki.
Dekalog człowieka XX wieku w twórczości Zbigniewa Herberta i Krzysztofa Kieślowskiego. Porównaj autorskie propozycje, odwołując się do wybranych utworów literackich i dzieł filmowych.
Motyw Pasji. Omów na wybranych przykładach literackich, malarskich i filmowych.
Motyw wiosny w literaturze i malarstwie. Omów różne sposoby jego funkcjonowania na podstawie wybranych przykładów.
Różne oblicza miłości w literaturze. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach.
Refleksyjny charakter twórczości Agnieszki Osieckiej. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych tekstów piosenek.
„Władza – zaszczyt, zobowiązanie, siła niszcząca”. Omów temat w odniesieniu do wybranych tekstów literackich.
Omów i porównaj artystyczne wizje Kresów w różnych tekstach literackich XIX i XX wieku.
Wizerunek szatana w literaturze i tekstach piosenek. Rozwiń temat, odwołując się do wybranych tekstów kultury różnych epok.
Koncepcja człowieka w literaturze i sztuce dwóch różnych epok literackich. Omów na wybranych przykładach.
Funkcje tytułu i motta w odczytaniu dzieła. Omów na podstawie dowolnie wybranych przykładów literackich.
Wizerunek gejszy w literaturze. Odwołaj się do wybranych przykładów.
Analizując wiersze "Gdy tu mój trup…" Adama Mickiewicza oraz "Światło w ciemnościach" Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, porównaj ukazane w nich obrazy świata marzeń i rzeczywistości. Wykorzystaj właściwe konteksty.
Przedstaw motyw przemijana w wybranych utworach literackich.
Literatura i film wobec kultur ginących. Omów sposoby ukazywania tego problemu w wybranych tekstach kultury. Wskaż przyczyny różnic, analizując wybrane dzieła.
Topika miłości w liryce kobiecej na przestrzeni wieków. Scharakteryzuj poetyckie sposoby wyrażania uczuć w wybranych utworach różnych epok.
Styl makaroniczny w piśmiennictwie staropolskim. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
Język Mikołaja Reja i Jana Kochanowskiego. Przedstaw i porównaj dwie odmiany polszczyzny tej samej epoki.
Rosja w oczach Polaków. Zaprezentuj różnorodne spojrzenia i omów ich kulturowe i historyczne uwarunkowania, odwołując się do wybranych utworów literackich.
Zanalizuj i ukaż motyw samotności człowieka na podstawie znanych Ci utworów literackich.
Troska o losy kraju jako temat literatury i publicystyki. Omów temat na wybranym materiale literackim i publicystycznym różnych epok.
Różne role obrazów szkoły w literaturze polskiej. Scharakteryzuj je, analizując wybrane utwory.
Pokolenie Kolumbów w obrazie literackim i filmowym. Omów podobieństwa i różnice w sposobie przedstawiania.
Na wybranych przykładach ukaż funkcje powieści paraboli w literaturze współczesnej
Język prasy. Omów różne odmiany stylu publicystycznego na konkretnych przykładach. W wypowiedzi wykorzystaj artykuły publicystyczne.
Dziedzictwo sarmackie w literaturze epok późniejszych. Zbadaj zjawisko w wybranych tekstach literackich.
Zbadaj język wybranego publicysty / pisarza.
Wygnanie i wykorzenienie jako źródło cierpienia. Zaprezentuj temat na podstawie wybranych tekstów literatury XX wieku.
Warszawa w literaturze i malarstwie. Omów na wybranych przykładach.
Imiona pochodzenia biblijnego, imiona słowiańskie i imiona obce we współczesnej polszczyźnie. Omów zjawisko mody w tej dziedzinie.
Interpretacje dzieł Szekspira we współczesnej sztuce filmowej. Rozwiń zagadnienie, przywołując wybrane przykłady.
Konwencja realistyczna w literaturze i malarstwie XIX i XX wieku. Zaprezentuj temat, sięgając po wybrane dzieła.
Przenośnia, aluzja, symbol jako sposoby komunikowania się twórcy z odbiorcą. Omów zagadnienie na wybranych przykładach literackich i malarskich.
Artysta jako bohater literacki. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
Bohater literacki jako alter ego autora. Przeanalizuj temat, odwołując się do wybranych utworów.
Analizując i interpretując wiersz Anny Świrszczyńskiej Budując barykadę oraz fragment Pamiętnika z powstania warszawskiego Mirona Białoszewskiego, przedstaw i porównaj dwa sposoby prezentacji dramatu zwykłych ludzi uwikłanych w historię.
Sztuka apolińska a sztuka dionizyjska. Odwołując się do wybranych dzieł literackich i plastycznych porównaj te dwie koncepcje artystyczne.
Sceny pasyjne i motyw Mater Dolorosa w literaturze, malarstwie i muzyce. Przedstaw i porównaj sposoby kreacji oraz omów znaczenie motywów w wybranych dziełach.
Na wybranych przykładach literackich omów, jak literatura ukazuje narodziny miłości.
Motyw szkoły w literaturze. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych tekstów.
Zaprezentuj różne oblicza patriotyzmu w literaturze polskiej XIX wieku.
Konflikt rozumu i serca w tekstach literackich. Dokonaj analizy zagadnienia, odwołując się do wybranych utworów.
Polska pieśń narodowa. Omów jej odmiany, funkcje i związki z dziejami narodu.
Portret szlachcica Sarmaty w malarstwie i literaturze. Rozwiń problem, odwołując się do wybranych przykładów.
Zaprezentuj wpływ sztuki filmowej na rozwój powieści 20-lecia międzywojennego. Odwołaj się do wybranych przykładów.

Prezentacje maturalne na 2012 rok

Prezentacje maturalne na 2012 rok

Polacy w satyrze i karykaturze literackiej. Przedstaw sposoby kreowania tego typu portretów w literaturze i ich funkcje.
Synkretyzm rodzajowy i gatunkowy jako literacki zabieg programowy romantyzmu. Przedstaw i omów jego funkcje w oparciu o analizę tekstów epoki.
Przeanalizuj językowe wykładniki funkcji impresywnej w wybranych tekstach publicystycznych dowolnej epoki.
Jakie są powinności rządzących wobec narodu ? Przedstaw zagadnienie na podstawie literatury różnych epok.
Człowiek wobec rzeczywistości II wojny światowej. Na podstawie wybranych tekstów przedstaw różne postawy bohaterów literackich.
Porównaj pokoleniowe różnice w języku członków swojej rodziny. Sporządź słowniczek dziadków – rodziców – wnuków i wskaż tendencje rozwojowe potocznej polszczyzny.
Topos pór roku w literaturze i sztuce. Przedstaw na wybranych przykładach.
Omów funkcje eksperymentów językowych w poezji współczesnej. Odwołaj się do wybranych przykładów.
Kodeks moralny wybranych bohaterów literackich. Przedstaw temat, odwołując się do wybranych dzieł literatury polskiej i obcej.
Różne funkcje wypowiedzi. Omów je i wskaż środki językowe im służące, odwołując się do wybranych przykładów literackich i innych.
Omów przyczyny popularności literatury fantastycznej we współczesnym świecie. Odwołaj się do wybranych przykładów literatury polskiej i obcej.
Specyfika języka monologu wewnętrznego. Zaprezentuj problem na dwóch wybranych przykładach literackich.
Literackie reinterpretacje mitów antycznych. Opisz ich funkcje w wybranych utworach romantyzmu i późniejszych epok.
Funkcje motywu tańca w wybranych tekstach literackich. Przedstaw je odwołując się do wybranych utworów.
Motyw snu i sposoby jego ujęcia w literaturze różnych epok. Omów na wybranych przykładach.
Omów funkcje motywów antycznych w poezji Zbigniewa Herberta, analizując wiersze z różnych tomików poetyckich.
Różne sposoby konstruowania nagłówków prasowych. Przeanalizuj i zinterpretuj wybrane przykłady.
Prezentując kreacje wybranych bohaterów literackich, przeanalizuj romantyczną koncepcję tragizmu.
Rola cierpienia w życiu człowieka. Omów na wybranych przykładach z literatury polskiej i obcej.
Zanalizuj wybrane eksperymenty językowe w poezji polskiej XX wieku.
Romantyczna i pozytywistyczna koncepcja patriotyzmu. Odwołując się do wybranych utworów wskazanych epok, porównaj sposoby wyrażania miłości do ojczyzny.
Walka i erotyka w literaturze fantastycznej jako klucz do wyobraźni odbiorcy. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów z literatury i sztuki.
Dekalog bohaterów G. Herlinga - Grudzińskiego. Rozwiń temat, przywołując wybranych przykłady.
„Naprawdę kocha się tylko raz”. Analizując wybrane teksty przedstaw i omów kreacje bohaterów przeżywających wielką miłość.
Problem dziedzictwa sarmackiego w literaturze epok późniejszych. Omów problem, odnosząc się do wybranych utworów.
Na wybranych przykładach omów funkcjonowanie motywów turpistycznych w literaturze i malarstwie różnych epok.
Na wybranych przykładach omów rolę motywu apokalipsy w literaturze i malarstwie przełomu XIX i XX wieku.
Biblia jako źródło wzorców osobowych. Dokonaj charakterystyki wybranych postaci i wskaż nawiązania do nich w literaturze późniejszych epok.
Żydzi w literaturze i sztuce polskiej. Omów na wybranych przykładach.
Sposoby przedstawiania rzeczywistości socrealistycznej w literaturze i filmie. Porównaj i zaprezentuj wnioski.
Historia w dziełach literackich i ich filmowych adaptacjach. Omów zagadnienia, porównując wybraną powieść i jej wersję filmową.
Porównaj różne ujęcia motywu biesiady w literaturze i sztuce.
Rola snów w życiu bohaterów literackich. Przedstaw zagadnienie na podstawie wybranych utworów.
Ubiór jako sposób na wyrażanie siebie. Scharakteryzuj mody i stroje różnych epok, odwołując się do literackich opisów.
Madonny w literaturze i sztuce – zaprezentuj funkcjonowanie tego motywu na wybranych przykładach.
Literacki motyw cierpienia. Przedstaw sposoby jego funkcjonowania w wybranych tekstach XIX wieku.
Bard, wieszcz, poeta. Na podstawie utworów poetyckich różnych epok przedstaw portret i rolę poety w literaturze polskiej.
Poezja religijna. Porównaj dwa różne sposoby pisania o przeżyciach metafizycznych, wykorzystując wybrane teksty literackie.
Scharakteryzuj język wybranych bohaterów literackich wywodzących się z chłopstwa i inteligencji polskiej. Uwzględnij cechy ujawniające ich przynależność środowiskową oraz charakter.
Między wiarą a zwątpieniem. Omów różne postawy wobec Boga w literaturze, analizując wybrane przykłady.
Odpowiedzialność przed własnym sumieniem. Omów zagadnienie w oparciu o literaturę polską.
Przywołując odpowiednie przykłady, rozważ rolę inspiracji mitologicznych w literaturze wybranych epok.
Zanalizuj twórczość Kolumbów jako poetycki zapis zmagania się straconego pokolenia z wyrokami historii.
Symbolika sztuki średniowiecznej. Przedstaw jej charakter, odwołując się do wybranych dzieł literackich i plastycznych.
Doświadczenie schyłku epoki w literaturze młodopolskiej i współczesnej. Omów na wybranych przykładach.
Na wybranych przykładach omów zjawisko przenikania się świata realnego i fantastycznego w utworach literackich.
Dokonaj oceny zapożyczeń językowych we współczesnej polszczyźnie.
Zbrodnia i zbrodniarze w literaturze różnych epok. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów.
Porównaj różne ujęcia motywu raju w literaturze i sztuce. Odwołaj się do wybranych przykładów.
Wpływ rozwoju techniki na formę współczesnego języka potocznego. Omów problem na postawie analizy wybranych przykładów.
Funkcja magiczna języka i jej przejawy w różnego typu wypowiedziach. Omów problem, wykorzystując przykłady.
Kościół jako miejsce akcji w utworze literackim. Omów jego znaczenie w wybranych tekstach.
Wizerunek kobiety fatalnej w kulturze polskiej. Zaprezentuj ten motyw, odwołując się do wybranych przykładów literatury i sztuki.
Krzywda społeczna, nędza, ubóstwo. Przedstaw zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów literackich i malarskich.
Malarstwo marynistyczne a literackie obrazy morza. Porównaj wybrane teksty kultury.
Nazwiska znaczące w literaturze. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
Satyra, parodia, groteska jako metody demaskowania rzeczywistości. Zaprezentuj sposoby ich funkcjonowania w literaturze na podstawie analizy wybranych utworów.
Odwołując się do wybranych tekstów literackich, określ funkcję neologizmów w twórczości wybranych pisarzy.
Sposoby wzbogacania słownictwa współczesnej polszczyzny. Omów temat na podstawie zebranego materiału badawczego.
Wiara i niewiara jako postawy człowieka wobec problemu istnienia Boga. Przedstaw je i określ ich konsekwencje dla ludzkiego istnienia, odwołując się do literatury średniowiecznej i współczesnej.
Motyw vanitas w Biblii, literaturze i sztuce. Rozważ zagadnienie na wybranych przykładach.
Bohaterki powieści B. Prusa i ich kreacje filmowe. Scharakteryzuj wybrane postaci literackie i ich wcielenia aktorskie.
Psychika kobieca jako temat utworu literackiego. Omów na wybranych przykładach.
Historia jako element akcji utworu. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach literackich różnych epok.
Dokonaj analizy językowej gwary uczniowskiej. Zaprezentuj najważniejsze cechy tej odmiany polszczyzny.
Rozmowy z Bogiem w literaturze polskiej. Zaprezentuj kilka przykładów z trzech gatunków literackich, zwracając szczególną uwagę na kontekst sytuacyjny i wymowę.
Omów rolę i znaczenie twórczości drugiego obiegu w Polsce lat 1970 - Odwołaj się do analizy wybranych utworów literackich.
Stereotypy kobiecości w literaturze. Omów różne sposoby kreacji kobiety, odwołując się do wybranych przykładów literatury polskiej i obcej.
Językowe sposoby kreowania wizji świata w reklamie telewizyjnej. Przedstaw je na wybranych przykładach.
Scharakteryzuj język wybranego przez siebie zespołu rockowego, wyjaśniając zasadność dobru środków językowej ekspresji.
Obrazy stolicy w literaturze. Porównaj różne realizacje tego motywu w literaturze XIX wieku.
Refleksje o istocie wolności człowieka. Omów problem na podstawie wybranych utworów literackich z różnych epok.
Średniowieczne malarstwo i architektura inspiracją dla artystów doby baroku. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych dzieł.
Dokonaj analizy i interpretacji opowiadania Zabawa w klucz Idy Fink, zwracając uwagę na sposób podjęcia tematu zagłady Żydów w czasie II wojny światowej.
Na wybranych przykładach literackich przedstaw człowieka jako istotę poszukującą prawdy o świecie.
Człowiek w totalitarnym państwie. Omów zagadnienie na podstawie utworów z literatury polskiej i obcej.
Językowe środki wzmacniania ekspresji wypowiedzi. Scharakteryzuj je na podstawie zebranego materiału językowego
Porównaj sposoby ukazywania problemu ludzkiej samotności w utworach literackich wybranych epok
238 Ślady Biblii we współczesnej polszczyźnie. Omów zagadnienie na podstawie związków frazeologicznych, przysłów i przenośnych znaczeń wyrazów.
Prowincja jako motyw i temat literacki. omów zagadnienie, wykorzystując różne przykłady z literatury polskiej i/lub obcej.
Bohater podróżnik. Przedstaw i omów ten motyw, odwołując się do wybranych tekstów literackich różnych epok.
Człowiek i władza jako temat literacki. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
Wskaż motywy biblijne i omów sposoby ich funkcjonowania w wybranych polskich dramatach.
Na wybranych przykładach zaprezentuj różne ujęcia motywu ogrodu w literaturze i sztuce.
Uniwersalny charakter utworów Szekspira. Omów problem na wybranych przykładach należących do różnych gatunków literackich.
Odmienność, obcość, alienacja bohaterów literackich. Przedstaw problem na podstawie kilku dowolnie wybranych tekstów, zwracając szczególną uwagę na przyczyny i skutki owego wyobcowania.
Przedstaw na wybranych przykładach obraz Litwy w twórczości polskich pisarzy.
Antyurbanizm w literaturze: przyczyny i przejawy zjawiska. Omów zagadnienie, analizując wybrane przykłady.
Wpływ malarstwa na literaturę. Omów temat, analizując wybrane utwory literackie.
Perswazja a manipulacja językowa. Porównaj środki językowe i ich wykorzystanie w wybranych tekstach propagandowych.
Impresjonizm jako środek budujący nastrój. Przeanalizuj temat, wykorzystując dowolnie wybrane utwory poetyckie i inne dzieła sztuki.
Kulinaria w literaturze. Omów funkcję tego motywu w wybranych utworach literackich.
Sposoby portretowania ludzi starych w literaturze i sztuce. Przedstaw na podstawie wybranych dzieł z różnych epok.
Etos rycerski i jego odmiany. Rozwiń temat na podstawie utworów literackich, dzieł malarskich i ewentualnie filmowych.
Omów pochodzenie wybranych nazw miejscowych naszego regionu ( Mazowsza, Podlasia ).
Artystyczna interpretacja motywu vanitas vanitatum w literaturze i sztukach plastycznych. Porównaj różnorodne jego funkcje, odwołując się do wybranych dzieł z różnych epok.
229 W wybranych utworach literackich wskaż i omów cechy stylu biblijnego oraz funkcje stylizacji biblijnej.
Przeanalizuj sposoby kreowania świata humanistycznych wartości w poezji współczesnej, odwołując się do wybranych przykładów.
Ironiczny dystans wobec świata w poezji Wisławy Szymborskiej. Omów temat, analizując i interpretując wybrane utwory.
Funkcje gwary w utworach literackich. Omów na wybranych przykładach.
Literackie obrazy Męki Pańskiej .Przedstaw temat na podstawie znanych utworów.
W paraboli (przypowieści) świat przedstawiony jest wykładnikiem jakiejś ogólnej prawdy moralnej, filozoficznej czy religijnej. Zilustruj tę definicję przykładami wybranych dzieł literackich.
Rola autorytetu w życiu wybranych bohaterów literackich. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów.
Realizm literatury XIX wieku. Omów temat na podstawie analizy wybranych utworów literatury romantyzmu i pozytywizmu.
Na podstawie wybranych przykładów omów sposób nawiązania do motywów literackich w polskich plakatach.
Tytuł, motto, ostatnia scena jako klucze do interpretacji dzieła literackiego. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
Jan Kochanowski, Piotr Skarga i Ignacy Krasicki o swoim narodzie. Porównaj opinie pisarzy o Polsce i Polakach.
Przedstaw różnorodne ujęcia motywu ruin w literaturze i malarstwie, odwołując się do wybranych przykładów.
Antyczna i Szekspirowska koncepcja losów ludzkich. Porównaj, zestawiając wybrane utwory.
Żony w literaturze polskiej – przedstaw ich portrety, wybierając odpowiednie utwory. Zwróć uwagę, jaką rolę odgrywają.
Konflikt między wiarą i rozumem w wybranych utworach literackich. Omów na wybranych przykładach.
Porównaj, odwołując się do wybranych utworów literackich, różnorodne funkcje toposu teatru świata.
Wizja człowieka i Boga w twórczości średniowiecza, renesansu i baroku. Określ podobieństwa i różnice w sposobie ujęcia tego problemu w wybranych utworach literackich.
Sposoby sprawowania władzy. Przeanalizuj temat w kontekście wybranych utworów z różnych epok.
Na wybranych przykładach scharakteryzuj słownictwo internetowe.
Stylizacja gwarowa i jej funkcje w dziele literackim. Omów na wybranych przykładach.
Rola motta w utworze literackim. Omów zagadnienie, interpretując wybrane przykłady z poezji i prozy.
Zaprezentuj sposoby przedstawiania śmierci w poezji średniowiecznej, barokowej i współczesnej.
Dramat polskiego emigranta w literaturze romantycznej i współczesnej. Przedstaw na wybranych przykładach.
Przeanalizuj i omów cechy językowe listu jako gatunku literackiego. Odwołaj się do wybranych przykładów z różnych epok literackich.
Przyjaźń jako temat literacki i filmowy. Rozwiń zagadnienie i przedstaw na wybranych przykładach.
Na wybranych przykładach omów sposoby kreowania postaci anioła w literaturze i sztuce.
Funkcja motywów animalistycznych w literaturze. Omów zagadnienie na wybranym materiale literackim.
Czym jest i czym nie jest klasycyzm? Omów zagadnienie na podstawie literatury różnych epok.
Artysta jako bohater utworu literackiego. Omów na wybranych przykładach z literatury staropolskiej i XIX w.
Funkcje stylizacji modlitewnych w literaturze różnych epok. Omów na wybranych przykładach.
Manipulacja językowa w tekstach publicystycznych. Odwołując się do wybranych tekstów. scharakteryzuj środki językowe służące temu celowi.
Literackie obrazy cierpienia i bólu człowieka. Omów na przykładzie wybranych tekstów literackich.
Motyw rozstania (odejścia) w literaturze. Przedstaw, analizując co najmniej trzy utwory z różnych epok.
Problem adaptacji filmowych wielkich dzieł literatury polskiej. Porównaj trzy wybrane teksty literackie z ich ekranizacjami. Sformułuj własną opinię, odwołując się do opinii krytyków.
Sytuacje skrajne miarą człowieczeństwa. Odnieś się to tego stwierdzenia, argumentując przykładami z literatury
Określ rolę literatury krzepiącej serca i rozdrapującej rany w życiu narodu. Odwołaj się do wybranych dzieł pisarzy polskich.
Motywy satanistyczne w literaturze i sztuce różnych epok. Zaprezentuj ich zmienność i symbolikę na podstawie kilku wybranych dzieł.
Poeta naucza – na wybranych przez siebie przykładach pokaż, jak pojmują dydaktyczne funkcje literatury poeci współcześni.
Zaprezentuj różne wizerunki dziecka w literaturze XIX wieku.
Motywy fantastyczne w literaturze. Przedstaw trzy różne ujęcia tego tematu.
Biblia jako źródło tematów literackich. Rozwiń temat na przykładzie wybranych utworów
Obraz wsi polskiej w literaturze. Przedstaw sposoby kreowania obrazów wsi, odwołując się do wybranych utworów różnych epok.
Gwara uczniowska w utworach literackich. Scharakteryzuj cechy języka, odwołując się do wybranych utworów.
Literackie interpretacje przypowieści biblijnych na wybranych przykładach literackich. Scharakteryzuj sposoby i cele tego literackiego zjawiska (na wybranych przykładach).
Literackie portrety dzieci w twórczości pozytywistów. Scharakteryzuj, odwołując się do wybranych utworów.
Topos ogrodu w literaturze i malarstwie. Omów na wybranych przykładach.
Rola środków stylistycznych w wybranych utworach młodopolskich. Omów problem na wybranych przykładach.
Przedstaw różne sposoby kreacji outsidera w literaturze dwóch wybranych epok.
Na wybranych przykładach omów strukturę i cechy świata przedstawionego oraz język literatury fantasy.
Człowiek zagubiony w świecie. Zinterpretuj przykłady literackie i filmowe.
Dwie epoki – dwie drogi do odzyskania wolności. Na podstawie wybranych utworów literackich porównaj walkę o wolna ojczyznę romantyków i pozytywistów.
Omów środki językowe występujące w manifestach programowych różnych pokoleń literackich.
Przedstaw znaczenie motywu nocy w wybranych dziełach literackich i malarskich różnych epok.
Przedstaw funkcje symbolu w wybranych utworach literackich XIX i/lub XX wieku.
Przedstaw i zinterpretuj rolę światła w kreowaniu rzeczywistości w malarstwie i literaturze. Odwołaj się do wybranych przykładów.
Analizując wybrane utwory współczesnej liryki polskiej, omów frazeologizmy jako tworzywo literackie.
Przedstaw, jaką funkcję w kreacji bohaterów literackich ukrywających swoją tożsamość pełnią kostium, maska, przebranie. Wykorzystaj wybrane utwory literackie.
Afryka i jej mieszkańcy jako temat literatury i innych sztuk. Omów temat, ilustrując go wybranymi przykładami.
Przedstaw i porównaj obrazy rewolucji na wybranych przykładach dzieł literackich z różnych epok.
Motyw prometejski i jego funkcje w literaturze. Omów na wybranych przykładach.
Uniwersalny charakter utworów Szekspira.
Przedstaw Alpy jako inspirację i obiekt fascynacji polskich romantyków, odwołując się do poezji i epistolografii.
Przedstaw obrazy rewolucji na wybranych przykładach z różnych epok.
Kazik Staszewski – poeta, publicysta czy grafoman? Sformułuj własną opinię, analizując wybrane teksty.
Funkcje komizmu językowego w wybranych bajkach dawnych i współczesnych. Przedstaw zagadnienie, odwołując się do przykładów.
Oblicze władcy. Przedstaw sposoby funkcjonowania tego motywu w literaturze.
Nawiązania współczesnej literatury polskiej do tradycji literackiej. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
Różne funkcje pejzażu w literaturze i malarstwie. Omów to zjawisko na przykładzie dzieł kultury wybranych epok.
Na wybranych przykładach omów różne ujęcia obyczajów i obrzędów w polskiej literaturze i sztuce.
Rola snu w życiu bohatera literackiego. Przedstaw zagadnienie, odwołując się do wybranych utworów.
Skonfrontuj różne interpretacje literackie wybranego powstania, wykorzystując odpowiednie przykłady.
Zaprezentuj wybrane z różnych epok utwory literackie wyrażające radość istnienia.
Przemiana wewnętrzna bohatera literackiego. Omów problem na dowolnie wybranych przykładach literackich z różnych epok.
Opiekun, posłaniec, zwiastun dobrej nowiny… Przedstaw różne sposoby ukazywania aniołów w literaturze i sztuce.

Tematy na maturę z polskiego 2012

Oto możliwe tematy na maturę z polskiego 2012:

Renesansowe umiłowanie człowieka i jego piękna w literaturze i sztuce tego okresu. Dokonaj analizy porównawczej wybranych dzieł.
Porównaj koncepcję poety w literaturze romantycznej i modernistycznej na podstawie analizy wybranych utworów.
Przeanalizuj obecność różnych kanonów piękna w literackich i plastycznych kreacjach kobiet. Odwołaj się do wybranych przykładów pochodzących z dwóch wybranych epok.
„Vanitas vanitatum et omnia vanitas”. Porównując wybrane teksty kultury, omów motyw „vanitas” w literaturze i sztuce średniowiecza i baroku.
Wskaż obecność motywów franciszkańskich w literaturze dawnej oraz współczesnej i omów ich znaczenie.
Porównaj bohaterów literackich z dwóch wybranych epok, biorąc pod uwagę ich postawę wobec życia, dążenia i osiągnięcia. Przedstaw problem, odwołując się do wybranych tekstów literackich.
Jaki obraz młodego pokolenia kreuje literatura różnych epok ? Porównaj dylematy i rozterki przeszłych pokoleń z problemami i wyzwaniami, przed którymi stoi twoja generacja.
Każdy ma swoje Westerplatte ( Jan Paweł II ). Zinterpretuj, odwołując się do wybranych utworów literackich.
Portret Sarmaty w literaturze i malarstwie. Porównaj ujęcie i wymowę wybranych dzieł kultury.
Zaprezentuj motyw tańca i omów jego funkcje w literaturze polskiej.
Losy dzieci i młodzieży podczas II wojny światowej. Omów zagadnienie na wybranych przykładach literackich.
Porównaj sposoby ujęcia toposu Arkadii w twórczości wybranych pisarzy staropolskich.
Przeanalizuj wpływ filozofii Artura Schopenhauera, Fryderyka Nietzschego i Henriego Bergsona na wybrane dzieła literackie przełomu XIX i XX wieku oraz początku XX wieku.
Analizując wybrane sonety A. Mickiewicza, omów funkcje fonetycznych, słownikowych i składniowych środków artystycznych.
Poszukiwanie sensu życia. Omów koncepcje bohaterów, odwołując się do wybranych przykładów.
Rola prawdy w życiu bohatera literackiego. Omów na wybranych przykładach.
Dzieło literackie jako forma polemiki ze społeczeństwem na temat aktualnych spraw politycznych lub społecznych. Omów problem na wybranych przykładach.
Zaprezentuj funkcjonowanie motywu czterech pór roku w wybranych tekstach kultury.
Jaki obraz Polaków XVII wieku wyłania się z Potopu Henryka Sienkiewicza? Punktem wyjścia swoich rozważań uczyń wnioski z analizy danych fragmentów powieści. Zwróć uwagę na ich znaczenie dla całości utworu.
Porównaj sposoby obecności egzystencjalnych niepokojów w literaturze wybranych epok.
Fenomen twórczości R.R. Tolkiena i A. Sapkowskiego w kontekście współczesnej literatury popularnej. Omów przyczyny popularności literatury fantastycznej.
Dzieło literackie a jego adaptacja filmowa. Zanalizuj zagadnienie na wybranych przykładach.
Przedstawienia dawnej Warszawy w literaturze i malarstwie. Zaprezentuj temat, odwołując się do wybranych dzieł literackich i malarskich.
Sceny śmierci w literaturze. Omów ich funkcje, odwołując się do wybranych utworów.
Muzyka jako źródło inspiracji literackiej. Przedstaw funkcję, jaką pełnią motywy muzyczne w wybranych utworach literackich..
Przedstaw różne wyobrażenia wizerunku diabła, opierając się na utworach literackich wybranych epok.
Prześledź, jak funkcjonuje motyw Syberii w literaturze polskiej XIX i XX wieku.
Romantyczne fascynacje Orientem. Omów temat, analizując wybrane utwory literackie.
Motyw czasu w literaturze. Omów temat na podstawie poezji wybranych epok
Motywy historyczne w twórczości Jacka Kaczmarskiego. Przeanalizuj w oparciu o wiersze i pieśni autora.
Na wybranych przykładach literackich omów funkcję kategorii cudowności i fantastyki.
Przedstaw funkcje stylu niskiego w literaturze, odwołując się do wybranych przykładów.
„Między sztuką a barbarzyństwem. Sens i język graffiti” Omów temat odwołując się do wybranych przykładów.
Obraz ojczyzny w literaturze i publicystyce. Przedstaw, analizując przykłady utworów z różnych epok.
PRL nasz powszedni – obraz Polski powojennej w utworach współczesnych pisarzy polskich (po 1989 r.)
Analizując fragment Ody do młodości Adama Mickiewicza i wiersz Któż nam powróci Kazimierza Przerwy – Tetmajera, porównaj przedstawione w nich obrazy młodego pokolenia oraz stosunek młodych do pokolenia ojców. Wykorzystaj konteksty historycznoliterackie.
Omów problemy młodzieży, odwołując się do wybranych przykładów literackich.
Specyfika języka bohaterów literatury faktu. Omów temat na wybranych przykładach z literatury polskiej.
Motyw apokalipsy w literaturze polskiej i obcej. Omów, odwołując się do wybranych utworów.
Wpływ rzeczywistości kulturowej na kształtowanie się portretu bohatera literackiego. Przedstaw problem na wybranych przykładach.
Na podstawie wybranych dzieł literackich romantyzmu określ charakterystyczne cechy języka i stylu epoki.
Omów sposoby kreacji i funkcje postaci ze świata nadprzyrodzonego. Uwzględnij literaturę XIX i/lub XX wieku.
Różne ujęcia mogił i grobów w literaturze polskiej. Odwołaj się do wybranych przykładów.
Retoryka polityków. Porównaj sposoby mówienia o sprawach społecznych w wystąpieniach przedstawicieli władzy, reprezentujących skrajne opcje polityczne.
Deformacja świata i jej funkcje w różnych tekstach literackich. Zaprezentuj zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów.
Powroty do lat dziecięcych w literaturze. Omów, analizując funkcje tego motywu w wybranych utworach.
Przedstaw literackie obrazy małżeństwa na podstawie twórczości pisarzy epoki renesansu, romantyzmu i pozytywizmu.
Różne obrazy przyrody w literaturze - omów sposoby ich kreowania i funkcje w wybranych utworach.
Pokora i bunt – dwie postawy wobec Boga. Scharakteryzuj je, odwołując się do wybranych przykładów literackich.
Porównaj obrazy miłości w literaturze baroku i romantyzmu, analizując wybrane utwory tych epok.
Dokonaj analizy stylistycznej wybranych przykładów gawędy. Odpowiedz na pytanie, na czym polega specyfika języka w tym gatunku literackim.
161 Motyw śmierci w literaturze i sztuce romantyzmu i Młodej Polski. Omów na wybranych przykładach.
Motyw władzy w literaturze – omów funkcję i sposób ujęcia motywu w wybranych utworach.
Emocje w języku bohatera literackiego. Przedstaw językowe środki ekspresji w dziełach literackich wybranej epoki.
Różne obrazy natury w literaturze polskiej. Przedstaw sposoby kreowania obrazów przyrody i ich funkcje, odwołując się do wybranych utworów.
94 Świadectwa zwycięstwa dobra i miłości w konfrontacji ze złem. Porównaj postawy i losy wybranych bohaterów utworów literackich o tematyce wojennej.
Średniowieczne inspiracje w powieści „Imię róży”. Omów temat, badając różne płaszczyzny nawiązań do średniowiecza w dziele Umberto Eco.
Mit o Prometeuszu i jego literacki przetworzenia. Porównaj różne jego realizacje w wybranych utworach.
Bohater uwikłany w historię. Przedstaw problem na wybranych przykładach z literatury XIX i XX w.
Zaprezentuj literackie ujęcie problemu zła w wybranych przez siebie utworach.
Od „Zielonego balonika” do kabaretu „Mumio” – stare i nowe oblicze polskiego kabaretu. Omów problem, odwołując się do konkretnych dzieł kultury.
Na przykładach XIX i XX-wiecznych utworów literackich omów problem ludzkiej samotności.
Rola symbolu w literaturze i malarstwie. Wybierz przykłady i wskaż podobieństwa i różnice.
Metropolie realistów i naturalistów. Przedstaw rolę, jaką odgrywa miasto w powieściach wielkich twórców tych dwóch nurtów.
Kreacja bohatera-patrioty w literaturze polskiej. Scharakteryzuj wybrane przykłady z co najmniej dwu epok literackich.
Literacki obraz domu przeklętego i dotkniętego nieszczęściem. Zaprezentuj, odwołując się do literatury różnych epok.
Sztuka perswazji a manipulacja językowa. Porównaj sposoby wykorzystania środków językowych w codziennej prasie.
Funkcje motywu powrotu w literaturze i innych tekstach kultury. Omów na wybranych przykładach.
Różne ujęcia motywu śmierci w literaturze, malarstwie, filmie. Omów na wybranych przykładach.
Samotność bohatera romantycznego i człowieka współczesnego. Scharakteryzuj i porównaj ją, odwołując się do wybranych utworów literackich romantyzmu i współczesności.
Przeanalizuj język reklam telewizyjnych pod kątem poprawności językowej i jego funkcjonalności.
Dwór ziemiański – jego wygląd i znaczenie. Omów temat, analizując wybrane utwory literatury polskiej.
Humanizm jako prąd umysłowy i postawa wobec świata. Omów problem na przykładach tekstów różnych epok.
Na wybranych przez siebie przykładach przedstaw kreacje bohaterów, którzy doświadczyli okrucieństwa podczas II wojny światowej. Pokaż ich problemy i próby odbudowania świata wartości.
Inspiracje romantyczne w literaturze późniejszych epok. Omów problem, odwołując się do twórczości wybranego twórcy lub epoki literackiej.
Specyfika polszczyzny XVII wieku. Rozważ problem, poddając analizie "Pamiętniki" Jana Chryzostoma Paska lub inne przykłady prozy pamiętnikarskiej tego okresu.
Nowomowa jako doświadczenie i problem polskiej literatury powojennej. Analizując odpowiednie utwory, przedstaw problem.
Etos rycerski w ujęciu poważnym i prześmiewczym. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach.
Koncepcje piękna w literaturze i sztuce przełomu wieków. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
Współczesne zapożyczenia angielskie. Omów sposoby adaptacji anglicyzmów i ustosunkuj się do zasadności ich wprowadzenia do polszczyzny.
Tworzyć "ku pokrzepieniu serc". Odwołując się do dzieł literackich i malarskich, wyjaśnij, jak ową ideę realizowała polska sztuka XIX wieku.
Inspiracje polskich kabaretów – artystyczne i polityczne oblicza satyry. Omów temat, odnosząc się do dorobku trzech wybranych kabaretów.
Różne funkcje motywu miasta w literaturze na podstawie wybranych tekstów.
T. Różewicz, Cz. Miłosz, Z. Herbert - trzy koncepcje poezji współczesnej. Zaprezentuj na wybranych przykładach.
Literackie i paraliterackie opisy podróży. Dokonaj analizy i interpretacji wybranych tekstów.
Literackie i filmowe wizje Litwy – Ojczyzny. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych dzieł.
Obraz „kraju lat dziecinnych” w literaturze polskiej. Omów problem na wybranych przykładach pochodzących z różnych epok.
Ludzkie i boskie drogi sprawiedliwości. Zanalizuj to zagadnienie, odwołując się do wybranych dzieł literatury polskiej i obcej.
Morze w twórczości literackiej i plastycznej – mów funkcje tego motywu w wybranych dziełach.
Różne modele małżeństw literackich – porównaj funkcjonowanie motywu i przedstaw wnioski..
Porównaj sposoby kreacji zbuntowanych bohaterów literackich w wybranych utworach.
Kobieta jako bohaterka tekstów literackich XIX i XX wieku. Rozwiń temat na wybranych przykładach.
Literatura jako skarbiec narodowych tradycji i zwyczajów. Wykaż na wybranych przykładach z literatury polskiej.
Istota i funkcja utworów parenetycznych literatury średniowiecza i odrodzenia. Przedstaw problem, wykorzystując wybrane utwory epoki.
Parafraza literacka. Omów zagadnienia na wybranych przykładach. Oceń funkcjonalność językową sparafrazowanego tekstu
Tak mówią bohaterowie literaccy. Omów język wybranych postaci ze szczególnym uwzględnieniem cech ujawniających ich przynależność środowiskową i charakter.
Siedem polskich grzechów głównych – porównaj różne sposoby ukazywania naszych wad narodowych, analizując wybrane utwory literatury polskiej.
Portrety cudzoziemców utrwalone w utworach Adama Mickiewicza, Bolesława Prusa i Henryka .Sienkiewicza. Przedstaw i oceń stopień wnikliwości poszczególnych pisarzy w ich tworzeniu.
W czym przejawia się kultura języka i brak kultury językowej? Omów zjawisko, ilustrując je przykładami.
Dokonaj analizy porównawczej języka prasy młodzieżowej.
Wpływ mitologii i Biblii na frazeologię i słownictwo języka polskiego.
Wizja ojczyzny w twórczości Czesława Miłosza. Omów temat, analizując wybrane teksty prozatorskie, poetyckie i eseistyczne pisarza.
Ofiara i kat. Omów zagadnienie, przywołując wybrane utwory literackie z różnych epok.
Nazwy sklepów i zakładów usługowych w twojej miejscowości. Dokonaj analizy leksykalno-semantycznej zebranego materiału.
Obraz rodziny w literaturze. Przestaw motyw rodziny, ilustrując wypowiedź przykładami tekstów z różnych epok.
Piękno rodzinnego krajobrazu w literaturze polskiej. Scharakteryzuj jego cechy i określ funkcję w wybranych przez ciebie utworach.
Motywy oniryczne w literaturze polskiej. Omów funkcję wykorzystania motywu snu w wybranych dziełach literackich.
Inspiracje mitologiczne w literaturze, filmie i multimedialnych technikach komputerowych. Omów ich rolę odwołując się do wybranych przykładów.
Rzym, Paryż, Warszawa... Zaprezentuj sposoby ukazania miast na podstawie wybranych utworów literackich różnych epok.
Powstanie styczniowe w literaturze i malarstwie. Omów funkcję tego motywu na wybranych przykładach.
Bohaterowie literaccy w habitach. Przedstaw sposoby kreowania postaci duchownych w literaturze różnych epok i wyciągnij wnioski.
Losy polskiego emigranta jako temat literatury XIX i XX wieku. Przedstaw i porównaj sposób ukazywania tego motywu w wybranych utworach.
Omów cechy gatunkowe bajki i wskaż funkcje, jakie ona spełniała. Odwołaj się do przykładów z wybranych epok.
Motyw walki dobra ze złem w polskim dramacie romantycznym. Uwzględniając kontekst epoki, zinterpretuj wybrane przykłady.
Gwara mojego regionu. Przedstaw cechy gwarowe charakterystyczne dla wybranego terytorium na podstawie analizy wybranych przykładów.
Na podstawie podanych fragmentów poematu Adama Mickiewicza Pan Tadeusz scharakteryzuj i porównaj postacie Zosi i Telimeny.
Przeanalizuj wpływ filozofii Artura Schopenhauera, Friedricha Nietzschego i Henriego Bergsona na wybrane dzieła literackie przełomu XIX i XX wieku oraz początku XX wieku.
Jednostka a zbiorowość. Przedstaw różne literackie ujęcia problemu na wybranych przykładach.
199 Różne sposoby wykorzystania motywu burzy w literaturze i malarstwie epoki romantyzmu. Określ je, odwołując się do wybranych dzieł.
Ewolucja ballady: od Mickiewicza do Leśmiana. Zreferuj temat, odwołując się do wybranych przykładów.
Koncepcja mężczyzny i męskości w kulturze. Omów zagadnienie. Wypowiedź uzasadnij przykładami z tekstów kultury różnych epok.
Zaprezentuj sposoby mówienia o doświadczeniach II wojny światowej w literaturze.
Średniowiecze wciąż obecne w literaturze. Omów na wybranych przykładach literackich inspiracje sztuką średniowiecza.
Ikonograficzne i literackie wyobrażenie śmierci. Omów zagadnienie na przykładzie dzieł wybranej epoki.
Topos miłości silniejszej niż śmierć. Omów, odwołując się do wybranych utworów z literatury polskiej i obcej.
Motyw miłości i samotności w poezji Agnieszki Osieckiej. Omów problem, dokonując interpretacji i analizy wybranych tekstów piosenek.
Motyw vanitas i jego funkcje w literaturze i malarstwie różnych epok. Omów na wybranych przykładach.
Na przykładzie wybranych utworów literackich pokaż, że postawy Prometeusza, Syzyfa i Ikara są archetypami postaw określonych bohaterów.
Motywy czarnoleskie w poezji polskiej XIX i XX wieku. Zaprezentuj różnorodność ujęcia, odwołując się do wybranych przykładów.
Analizując podane fragmenty powieści Zofii Nałkowskiej "Granica", przedstaw obraz Justyny i jej związku z Zenonem w oczach różnych bohaterów powieści. W kontekście całej powieści wyjaśnij, jakie konsekwencje wynikają z zestawienia odmiennych spojrzeń bohaterów i relacje między nimi.
Ewolucja znaczenia pojęcia honoru w literaturze polskiej i obcej. Omów na przykładzie tekstów różnych epok literackich.
Bunt przeciw zastanej rzeczywistości. Przedstaw różne sposoby ujęcia tego tematu w wybranych dziełach literackich i filmowych.
Przedstaw sposoby kreowania postaci detektywa w wybranych utworach.
Motyw labiryntu w różnych ujęciach literackich. Przedstaw na wybranych przykładach.
Omów, w jaki sposób twórcy literatury różnych epok realizowali hasło „śmiechem naprawiać obyczaje”.
Bohaterowie mitologii antycznej w literaturze i rzeźbie. Przedstaw na wybranych przykładach.
Rola motta w wybranych utworach literackich. Omów temat, odwołując się do przykładów z różnych epok.
O dawnej sztuce pisania listów. Omów zagadnienie, analizując wybrane przykłady epistolografii określonej epoki.
Dialog z tradycją romantyczną w literaturze: pozytywizmu, modernizmu i następnych epok. Omów zagadnienie odwołując się do wybranej epoki.
Analizując i interpretując utwór Jarosława Iwaszkiewicza Wiewiórka, przedstaw wzajemne relacje między narratorem a światem przedstawionym.
Kolokwializmy w poezji i ich funkcje. Przedstaw zagadnienie, przywołując wybrane teksty literackie.
Przedstaw sposoby kreowania bohatera negatywnego, tzw. „czarnego charakteru” w literaturze XIX i/lub XX wieku.
Rubasznie i subtelnie o miłości zmysłowej. Omów różne ujęcia tematyki erotycznej w twórczości wybranych pisarzy różnych epok.
Powroty do średniowiecza we współczesnej kulturze (film, muzyka, literatura). Określ sens tych poszukiwań artystycznych, odwołując się do wybranych przykładów.
Ekspresjonizm w literaturze i malarstwie. Odwołując się do przykładów przedstaw środki artystyczne charakterystyczne dla tej konwencji i określ ich rolę.
Kobiecość jako temat liryki. Przedstaw zagadnienie, odwołując się do utworów poetek XIX i XX wieku.
Manipulacja językowa w polskich mediach. Zaprezentuj temat, analizując celowo zgromadzony materiał językowy.
Motyw pielgrzymstwa polskiego. Rozwiń temat w oparciu o znane utwory literackie z różnych epok.
Funkcje bohatera pozytywnego i negatywnego w literaturze. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
Funkcje gry językowej w kabarecie. Omów temat na wybranych przykładach.
Doświadczenia bohaterów literackich związane z utratą ziemi rodzinnej. Przedstaw je, odwołując się do wybranych utworów
Poezja inspiracja dla twórców muzyki popularnej. Omów na wybranych przykładach, wskaż wg Ciebie udane i chybione interpretacje.
Istota i złożoność romantycznej filozofii dziejów. Omów zagadnienie, analizując wybrane utwory dramatyczne.
Omów rolę konceptu w kreowaniu świata w poezji barokowej.
Polak – Sarmata w literaturze i malarstwie. Porównaj wizerunki na przykładach wybranych tekstów i obrazów.
Wizja miasta w twórczości B. Prusa, H. Balzaka i F. Dostojewskiego. Omów temat na podstawie wybranych powieści.
Na podstawie fragmentu I tomu powieści Władysława S. Reymonta Chłopi scharakteryzuj Bylicę i jego relacje z córkami. Co mówi los Bylicy o losie starych ludzi w społeczności lipieckiej?
Dom o bielonych ścianach – omów topos domu w literaturze romantyzmu i pozytywizmu
157 Wybitne postacie literackie i sposób ich kreacji w literaturze, malarstwie, filmie. Omów na wybranych przykładach.
Ukaz funkcje motywu człowieka z marginesu społecznego w literaturze i filmie, odwołując się do wybranych przykładów.
Retrospekcja jako element struktury kompozycyjnej utworu. Ukaż jej funkcje w wybranych utworach literatury polskiej i/lub obcej.
Kulturotwórcza rola antyku. Omów problem, odwołując się do wybranych dzieł sztuki.
Sposób kreowania postaci historycznych w literaturze polskiej. Rozwiń temat na wybranych przykładach.
Staropolskie obyczaje w utworach XVII wieku i w „Panu Tadeuszu”. Dokonaj analizy porównawczej.
Motyw brzydoty i ich funkcje w literaturze i sztuce. Zaprezentuj zjawisko na wybranych przykładach.
Dokonaj analizy porównawczej znanych Ci hymnów z epok renesansu, romantyzmu. i Młodej Polski.
Motyw theatrum mundi ( teatru świata ) w literaturze. Omów temat na wybranych przykładach.
Problem Holocaustu i antysemityzmu w literaturze polskiej. Omów zagadnienie w oparciu o wybrane utwory literackie.
Język i styl wyznań miłosnych. Rozwiń temat, odwołując się do wybranych tekstów epistolarnych dwóch epok.
 Obraz społeczeństwa polskiego na przełomie XIX i XX wieku. Przedstaw problem, odwołując się do wybranych utworów.
Żyć życiem innym niż większość – zaprezentuj wybranych bohaterów literackich idących własną drogą i zanalizuj ich postawy.
Rola odwołań do chrześcijaństwa i kultury antycznej w Trenach Jana Kochanowskiego.
Odwołując się do konkretnych przykładów z literatury i malarstwa, wskaż sposoby, jakimi artyści nadają swym dziełom narodowy charakter.
Scharakteryzuj odmiany klasycyzmu – powołaj się na twórczość pisarzy różnych epok (np. Kochanowski, Krasicki, Staff, Herbert).
Tragedie Williama Szekspira jako tworzywo i inspiracja dla twórców polskiej literatury. Omów temat, wykorzystując wybrane utwory.
Kresy w literaturze polskiej XIX i XX wieku. Zaprezentuj temat na wybranych przykładach.
Metafizyczny związek miłości i śmierci. Prześledź wzajemne przenikanie się tych motywów w poezji wybranych epok.
Przedstaw i oceń postacie karierowiczów w literaturze na wybranych przykładach.
Groteska w literaturze i jej artystyczne konsekwencje. Omów na wybranych przykładach.
Przyszłość według pisarzy XX wieku – zaprezentuj zagadnienie na wybranych przykładach literackich.
Sen jako sposób prezentowania postaci literackiej. Analizując i interpretując podany fragment Lalki Bolesława Prusa, wyjaśnij, co marzenie senne mówi o bohaterce powieści i jej stosunku do ważnych w jej życiu osób – ojca i Wokulskiego.
Labirynt jako temat w literaturze i sztuce. Prześledź na wybranych przykładach literackich, malarskich, filmowych i rozważ przyczyny popularności motywu.
Drzewo jako temat literatury i malarstwa. Omów problem, analizując wybrane dzieła.
Człowiek – istota wolna czy zdeterminowana? W odpowiedzi odwołaj się do wybranych utworów literackich.
Literatura w obronie wartości ogólnoludzkich. Rozwiń temat, odwołując się do wybranych tekstów
Błędy językowe w prasie i telewizji. Badając zgromadzony przez siebie materiał, dokonaj analizy i klasyfikacji błędów językowych, wyjaśnij przyczyny ich powstawania.
Literackie wizerunki ludzi niepokonanych. Porównaj różne realizacje tego motywu, analizując wybrane utwory literackie.
Przejawy ironii i jej funkcje w literaturze. Przedstaw zagadnienie, uwzględniając utwory literacki różnych epok.
Dramat jednostki wpisanej w koło historii - omów temat na podstawie wybranych lektur..
Język polityki. Omów problem, analizując styl oraz poprawność współczesnych dyskusji i przemówień politycznych. Wykorzystaj zgromadzony przez siebie materiał.
Obrazy codzienności w literaturze i sztuce.. porównaj ich różne ujęcia w twórczości artystów XIX-wiecznych.

Propozycje tematów na maturę z polskiego 2012

Propozycje tematów na maturę z polskiego 2012

Topos miłości silniejszej niż śmierć, omów zagadnienie odwołując się do wybranych utworów z literatury polskiej i obcej.
Porównaj obraz Warszawy ukazany w "Lalce" Bolesława Prusa i w dowolnie wybranym utworze literackim.
Sceny z życia świętych w literaturze i plastyce. Porównaj wybrane dzieła w kulturze polskiej i europejskiej.
Poczucie egzystencjalnej pustki i zagubienia w świecie. Scharakteryzuj ich przejawy, odwołując się do wybranych utworów literackich modernizmu.
Motyw podróży w czasie i przestrzeni. Przedstaw na wybranych przykładach z literatury polskiej i obcej.
Portrety samotnych kobiet w literaturze. Omów temat w oparciu o przykłady z różnych epok.
Eksperymenty językowe w poezji lingwistycznej. Omów problem na podstawie twórczości Mirona Białoszewskiego lub innego poety lingwisty.
Analizując wybrane teksty z różnych czasopism, omów język prasy młodzieżowej.
Relacje między rodzicami a dziećmi w literaturze. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach.
Przedstaw różne obrazy prowincji w literaturze i określ ich funkcje w wybranych utworach.
Sposoby obrazowania „ładu świata” w literaturze różnych epok. Zaprezentuj temat, przywołując wybrane przykłady literackie.
Polskie tradycje świąteczne w literaturze. Zwróć uwagę przede wszystkim na kulturę stołu i tradycje biesiadowania, prezentując zagadnienie na przykładzie wybranych utworów.
Wizerunek władcy i sposoby sprawowania władzy. Omów zagadnienie analizując wybrane utwory z różnych epok.
Stylizacja gwarowa i jej rola w kształtowaniu obrazu rzeczywistości. Przedstaw problem na podstawie wybranego materiału językowego.
Przedstaw sposoby kreowania wielkich wodzów historycznych w wybranych utworach.
Motywy katastroficzne w kulturze XIX i XX wieku. Omów, analizując wybrane dzieła literackie i filmowe.
Idealiści i marzyciele w literaturze polskiej. Scharakteryzuj sposoby kreowania takich bohaterów w utworach z różnych epok.
Wskaż, przywołując odpowiednie przykłady literackie, związki między dramatem nowożytnym a tragedią antyczną.
Teksty kabaretowe jako utwory sceniczne. Posługując się wybranymi przykładami, określ ich cechy literackie i dramatyczne.
Dawny świat Żydów polskich. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach literackich i malarskich.
To się czyta dzisiaj – modni pisarze, modne książki. Omów przyczyny popularności niektórych autorów i książek. Sformułuj własną opinię na temat literatury współczesnej, odwołując się do wybranych utworów spoza kanonu lektur.
Radość życia i cierpienie - dwa tematy twórczości artystycznej. Omów na przykładach dzieł z wybranych epok.
Motyw karuzeli w literaturze. Omów jego funkcjonowanie na wybranych przykładach.
Kicz językowy. Przestaw zjawisko, analizując cechy języka przykładowych piosenek nurtu disco polo.
Na podstawie kilku przykładów omów rolę sceny finałowej w interpretacji tekstu literackiego.
Funeralia dawniej i dziś. Zaprezentuj i porównaj staropolską i współczesną lirykę żałobną.
Porównaj sposoby ukazywania ułomności ludzkiej natury w komediach różnych epok.. odwołaj się do wybranych przykładów.
Dramat współczesny jako utwór literacki i zjawisko sceniczne. Omów zagadnienie na wybranych przez siebie przykładach.
Eksperymenty językowe i ich funkcje w poezji polskiej XX wieku. Przeanalizuj zagadnienie na wybranych przykładach i przedstaw wnioski.
Rozważ funkcje motywu Apokalipsy w literaturze XX wieku, odwołując się do wybranych utworów.
Pedagog jako bohater literacki. Scharakteryzuj różne portrety i omów funkcje tego typu postaci w wybranych tekstach literackich.
Przyroda jako temat, motyw, źródło inspiracji artystycznej. Zaprezentuj zagadnienie na wybranych przykładach z literatury i sztuki.
Na podstawie analizy języka tekstów wybranych z prasy kobiecej zaprezentuj obraz świata, jaki one kreują.
Literackie kreacje rycerza, spiskowca, żołnierza. Porównaj funkcjonowanie tego typu postaci w wybranych tekstach literackich.
Porównaj sposoby kreowania świata przedstawionego w XIX-wiecznej powieści realistycznej i w powieści realizmu socjalistycznego (socrealizmu).
Literacki obraz zdrady. Przedstaw zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów.
Mowy starożytnych oratorów a przemówienia współczesnych polityków. Zanalizuj i porównaj retoryczne środki perswazji zastosowane w wybranych tekstach.
Eros i Thanatos. Na wybranych przykładach literackich (np. w poezji Kazimierza Przerwy- Tetmajera) i malarskich (np. w pracach Jacka Malczewskiego) przedstaw różne ujęcia tego motywu.
Pycha jako czynnik determinujący działania człowieka. Określ jej źródła i konsekwencje, analizując wybrane utwory literackie.
Dramat awangardowy. Zaprezentuj dokonania wybranego dramaturga jako wyzwanie wobec tradycji.
Różne ujęcia motywu miasta w literaturze i malarstwie. Odwołaj się do wybranych przykładów.
Wpływ języków obcych na kształtowanie się współczesnej polszczyzny. Na podstawie wybranych tekstów omów problem zapożyczeń w języku polskim.
Literackie i malarskie kreacje przyrody w XIX wieku i ich funkcje. Dokonaj analizy porównawczej.
Język reklamy i jego wpływ na kształtowanie się języka ogólnopolskiego. Odwołując się do wybranych przykładów, wykaż charakterystyczne cechy, przeanalizuj ich funkcje oraz znaczenie.
Starość jako motyw literacki. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
Analizując zgromadzony materiał językowy, scharakteryzuj neologizmy pojawiające się we współczesny języku polskim.
Omów sposoby niedosłownego mówienia o rzeczywistości w literaturze ( symbol, alegoria, parabola). Zanalizuj w tym kontekście dwa wybrane utwory literackie.
Bohaterowie literaccy różnych epok w poszukiwaniu szczęścia. Rozważ problem, odwołując się do wybranych przykładów.
Różne postaci młodości w literaturze XIX wieku. Omów problem na wybranych przykładach.
Poezja tworzona przez kobiety w modernizmie (np. Wolska, Ostrowska, Zawistowska), w dwudziestoleciu międzywojennym (np. Pawlikowska – Jasnorzewska), w poezji współczesnej (np. Poświatowska). Zaprezentuj na wybranych przykładach.
Oblicza zrywów narodowościowych w literaturze i innych dziedzinach sztuki polskiej. Dokonaj analizy porównawczej wybranych dzieł należących do literatury polskiej.
Obraz Gdańska i jego okolic we współczesnej prozie. Porównaj obrazy tych miejsc ukazane w powieściach takich pisarzy jak: G. Grass, S Chwin, P. Huelle.
Archaizacja jako typ stylizacji językowej. Porównaj język XVII wieku w Pamiętnikach Jana Chryzostoma Paska i w Potopie Henryka Sienkiewicza.
Swoi czy obcy? Zaprezentuj literackie i malarskie wizerunki Żydów w polskiej sztuce XIX i XX w.
W jaki sposób współcześni twórcy odczytują Księgę Hioba? Odpowiedz na pytanie, analizując przykłady z literatury i z innych dziedzin sztuki.
Ukaż na wybranych przykładach różnych tekstów kultury fascynację artystów folklorem.
Impresjonizm w poezji i malarstwie. Zaprezentuj temat na wybranych przykładach.
Język poezji barokowej. Scharakteryzuj, przywołując wybrane teksty tej epoki.
Wpływ wojny na psychikę człowieka. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych utworów literatury wojny i okupacji.
Językowe sposoby perswazji renesansowej, barokowej i oświeceniowej. Omów je na wybranych przykładach.
Gwara a stylizacja gwarowa. Omów zjawiska na wybranych tekstach Młodej Polski.
Artysta jako bohater literacki. Ukaż różnorodność tego motywu na wybranych przykładach.
Omów zagadnienie ludzkiej wolności i odpowiedzialności w prozie XIX i XX wieku.
Orient jako inspiracja pisarzy różnych epok. Zanalizuj różne sposoby funkcjonowania tego motywu w literaturze.
Dowcip, fraszka, facecja w literaturze staropolskiej i ich związek z obyczajowością epoki. Omów temat, wykorzystując wybrane przykłady literackie.
Omów specyfikę języka graffiti i „wlepek”. Scharakteryzuj zjawisko pod względem językowym na podstawie analizy zgromadzonego materiału.
Istota i funkcja utworów parenetycznych. Przedstaw problem, wykorzystując utwory reprezentatywne dla dwóch epok.
Sposoby funkcjonowania terminów informatycznych w języku potocznym. Omów zjawisko na podstawie wybranego materiału.
Kodeks moralny wybranych bohaterów literackich. Porównaj, odwołując się do dzieł literatury XIX wieku
Człowiek stworzony jest do buntu. Omów problem na podstawie znanych ci utworów literackich.
Motyw przemijania w literaturze staropolskiej. Omów temat, odwołując się do wybranych utworów.
Wybory moralne bohaterów literackich. Porównaj ich konsekwencje, interpretując wybrane utwory.
Literackie portrety matek. Zaprezentuj zagadnienie na przykładzie utworów z różnych epok.
Zaprezentuj na wybranych przykładach, jaką funkcję pełnią we współczesnej poezji związki frazeologiczne wywodzące się z mitologii.
Słowa - klucze w literaturze. Określ ich funkcje w twórczości wybranego autora.
Omów przyczyny strachu i rolę tego uczucia w życiu bohaterów literackich. Wykorzystaj wybrane utwory.
Dawne i współczesne nazewnictwo. Badając nazwy ulic i dzielnic w Poznaniu, przedstaw ich etymologię, budowę słowotwórczą i inne aspekty językowe.
Przedstaw różne formy zniewolenia człowieka na wybranych przykładach literatury polskiej i powszechnej.
Istota ludowego widzenia i wartościowania świata. Omów problem, odwołując się do wybranych utworów.
Kwiaty w literaturze i malarstwie. Omów funkcje tego motywu, przedstawiając temat na wybranych przykładach.
Literackie portrety kobiet. Omów na wybranych przykładach literackich z różnych epok.
Na przykładach z literatury antyku i średniowiecza przedstaw różne kreacje bohaterów heroicznych.
Biblijne i mitologiczne związki frazeologiczne w języku współczesnych Polaków. Omów na wybranych przykładach.
Romantyczne i młodopolskie obrazy uczuć i nastrojów. Dokonaj analizy tematu, odwołując się do wybranych dzieł literatury i malarstwa.
Przedstaw sposoby ujęcia i funkcje motywu powrotu, odwołując się do wybranych utworów literackich.
Motyw labiryntu w różnych ujęciach literackich i filmowych. Omów i porównaj wybrane przykłady.
Motyw pojedynku i jego funkcje w literaturze. Przedstaw problem na wybranych przykładach z różnych epok.
Impresjonistyczne pejzaże. Przedstaw temat na podstawie literatury i sztuki modernistycznej.
Porównaj ujęcie problematyki egzystencjalnej w dwu wybranych utworach reprezentujących epokę baroku, romantyzmu lub współczesności.
Na wybranych przykładach omów rolę wielkiego monologu w utworze literackim.
Funkcje heroizacji i deheroizacji bohatera literackiego. Przedstaw je, wykorzystując wybrane utwory literackie.
„Samotność jest przyjemnością dla tych, którzy jej pragną i męką dla tych, co są do niej zmuszeni” (W. Tatarkiewicz). Omów powyższe aspekty samotności w oparciu o utwory różnych epok.
Franciszkanizm i jego realizacja w literaturze i sztukach plastycznych. Zaprezentuj różnorodność ujęcia motywu na wybranych tekstach kultury.
Apokaliptyczne wizje i przeczucia katastroficzne. Omów, odwołując się do tekstów literackich z XIX i XX w.
Czy naruszenie norm językowych jest zawsze błędem? Omów temat, wykorzystując samodzielnie zebrane przykłady.
Różne ujęcia zaświatów w wybranych utworach literackich. Przedstaw sposoby kreowania tego motywu i jego funkcje.
Przeanalizuj sposoby kreacji postaci Żydów w literaturze polskiej XIX lub XX wieku. Odwołaj się do wybranych przykładów.
Zjawy, duchy, sny, wizje w literaturze. Omów na wybranych przykładach
"Przysłowia mądrością narodu". Odwołując się do wybranych przykładów, omów cechy językowe oraz funkcje przysłów ludowych.
Liryczne biografie. Przedstaw różne sposoby mówienia podmiotów lirycznych o swoim życiu, odwołując się do różnych utworów.
Język i stylistyka piosenki hiphopowej. Omów temat, analizując wybrane przez siebie teksty twórców tego stylu.
Od „kury domowej” do kobiety demonicznej. Literackie portrety kobiet przedstaw na wybranych przykładach.
„Dom mieszkalny niewielki, lecz zewsząd chędogi...” Omów motyw domu na podstawie polskich utworów literackich różnych epok.
Różne realizacje motywu jesieni w literaturze i innych dziedzinach sztuki. Porównaj je, analizując wybrane przykłady.
Sztuka przekładu. Przeanalizuj dwie różne realizacje językowe wybranego obcojęzycznego tekstu literackiego.
Symbol jako środek decydujący o oryginalności i ponadczasowości dzieła literackiego i malarskiego. Rozwiń zagadnienie, odwołując się do wybranych tekstów kultury.
Objaśnij, jaką funkcję artystyczną pełni w literaturze i malarstwie krajobraz górski. Odwołaj się do wybranych przykładów.
Wielcy twórcy romantyczni wielbicielami „małej ojczyzny”. Porównaj różnorodność ujęcia motywu, odwołując się do wybranych utworów.
Ślady zjawiska „nowomowy” we współczesnej prasie i wypowiedziach osób publicznych. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
Getto warszawskie w literaturze i filmie. Omów i porównaj wybrane przykłady.
Dokonaj analizy obrazu miasta w wybranych dziełach literatury i sztuki XIX i początku XX wieku.
Scharakteryzuj sposób kreowania scen batalistycznych oraz ich funkcje w trzech wybranych utworach różnych epok.
Wykorzystując wybrane przykłady, wskaż przyczyny popularności współczesnego reportażu i omów funkcje, jakie on pełni.
Krajobraz jako motyw literacki i malarski. Przedstaw jego funkcjonowanie na wybranych przykładach z różnych epok.
Motyw cierpienia narodu w literaturze i sztuce polskiej. Omów na przykładach wybranych utworów.
Cechy języka przemówień sejmowych. Rozważ problem, odwołując się do wybranych tekstów lub nagrań fragmentów przemówień.
Omów problem winy, niewinności i odkupienia winy na wybranych przykładach literackich.
Funkcje metafory w języku poetyckim i potocznym. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
Wewnętrzna przemiana bohatera literackiego. Omów jej istotę oraz funkcję, odwołując się do wybranych dramatów romantycznych.
Motywy oniryczne w literaturze polskiej. Jak twórcy wykorzystywali motyw snu w swoich dziełach? Omów na wybranych przykładach.
Czy język może być przedmiotem manipulacji? Zaprezentuj problem, odwołując się do wybranych przykładów.
Dlaczego niektóre wyrazy stają się modne? Omów problem, analizując przykłady współczesnej polszczyzny.
Katedra jako obraz świata. Porównaj różne obrazy katedr i ich funkcje na podstawie analizy wybranych przykładów z literatury i innych dziedzin sztuki.
Obrzędy i obyczaje ludowe w literaturze. Omów sposoby ich przedstawiania i funkcje w wybranych utworach.
Motyw powrotu w literaturze, filmie, malarstwie. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów.
Portret matki w literaturze polskiej różnych epok. Scharakteryzuj postaci z wybranych utworów.
Motywy muzyczne i malarskie w literaturze. Zaprezentuj zagadnienie na wybranych przykładach.
Omów uczucia i obrazy w wybranych sonetach trzech różnych autorów.
Funkcje stylizacji archaizującej i dialektyzacji w literaturze. Omów na wybranych przykładach.
Różne koncepcje idealnego piękna. Zbadaj i przedstaw zagadnienie, odwołując się do literatury i dzieł sztuki plastycznej.
Postawa franciszkańska w literaturze na przestrzeni epok. Przedstaw na wybranych przykładach.
Porównaj funkcje symboli w malarstwie i literaturze okresu Młodej Polski.
Bunt przeciw tradycji – jego formy i znaczenie. Omów temat w oparciu o przykłady literackie.
Dialog z tradycją romantyczną w literaturze i filmie XX w. Omów, odwołując się do wybranych tekstów literackich i ekranizacji filmowych.
Obecność motywów i wątków mitologicznych w literaturze i malarstwie różnych epok. Na podstawie wybranych przykładów przedstaw różne sposoby czerpania inspiracji z mitologii.
Odbicie konfliktu pokoleń w języku. Omów zjawisko zależności mowy od wieku nadawcy komunikatu na podstawie analizy przykładów.
„Kaskaderzy literatury” – w oparciu o wybrane przykłady rozważ, czy to określenie można odnieść do polskich poetów przeklętych.
Współczesne wersje motywu Madonny w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie, analizując wybrane przykłady.
Przedstaw na wybranych przykładach z różnych epok wpływ stoicyzmu i epikureizmu na literaturę.
Twórczość Jana Kochanowskiego w tradycji literackiej późniejszych epok. Omów zagadnienie, analizując celowo dobrane utwory.
Konflikty rodzinne w wybranych dramatach polskich pisarzy. Przedstaw problem oraz dokonaj analizy przyczyn i skutków.
Porównaj obraz wojny w znanych Ci filmach i w literaturze, odwołując się do wybranych przykładów.
Kobieta wieku XIX. Scharakteryzuj postaci kobiece w wybranych dziełach literatury i sztuki.
Różne sposoby funkcjonowania tradycji homeryckiej w literaturze polskiej. Omów na wybranych przykładach.
Fenomen twórczości Paulo Coelho w kontekście współczesnej literatury popularnej. Omów przyczyny popularności brazylijskiego pisarza w Polsce. Porównaj twórczość pisarza z książkami napisanymi przez polskich autorów.
Tak mówią bohaterowie literaccy. Omów język trzech wybranych postaci ze szczególnym uwzględnieniem cech ujawniających ich przynależność do środowiskową i charakter.
Związki literatury renesansowej z literaturą antyczną. Określ je, odwołując się do twórczości wybranego pisarza epoki odrodzenia.
Gwara poznańska w języku Twoich rówieśników i ich rodziców. Omów zagadnienie, analizując wyniki samodzielnie przygotowanych i opracowanych ankiet.
Czy piosenka rockowa może być poezją? Odpowiedz, analizując wybrane utwory.
Matka jako podmiot i bohater liryczny. Przedstaw sposób funkcjonowania i rolę tego motywu w poezji polskiej.
Hagiografia piórem i pędzlem malowana. Zanalizuj zjawisko, odwołując się do wybranych przykładów z literatury i malarstwa.
Językowy obraz świata i człowieka w tekstach muzyki disco-polo. Omów na wybranych przykładach.
Funkcje motywu natury w literaturze różnych epok. Omów na wybranych przykładach.
Cechy impresjonistycznego postrzegania świata. Określ je na podstawie analizy wybranych dzieł literackich i plastycznych Młodej Polski.
Analizując język i formy reklam, przedstaw obraz świata, jaki one kreują.
Na podstawie podanego fragmentu utworu Hanny Krall Zdążyć przed Panem Bogiem przedstaw przemyślenia Marka Edelmana o możliwościach godnego życia w czasach Zagłady i różnych poglądach na temat godnej śmierci.
Literackie i filmowe wizje przyszłości. Omów na wybranych przykładach.
Tatrzańskie krajobrazy w malarstwie i poezji Młodej Polski. Porównaj na przykładach wybranych tekstów kultury.
Realizm i symbolizm - dwie konwencje kreowania świata przedstawionego w literaturze. Omów na wybranych przykładach.
Pamiętnik, dziennik, reportaż – dokumentalne tradycje prozy. Przedstaw, analizując wybrane przykłady z literatury polskiej.
Na wybranych przykładach przedstaw sposoby odwoływania się poetów współczesnych do kultury baroku.
Literackie portrety matki. Omów temat odwołując się do wybranych przez siebie przykładów literackich z różnych epok.
Wpływ mitologii i Biblii na frazeologię i słownictwo języka polskiego.

Tematy maturalne sprzed lat

Tematy maturalne sprzed lat:

Rozmowa z samym sobą jako motyw literacki. Na podstawie analizy dzieł różnych epok porównaj okoliczności życiowe, w których rodzą się refleksje oraz formę ich ekspresji.
Różne ujęcia tematyki miłosnej w polskiej poezji XIX i XX wieku. Omów zagadnienie na podstawie wybranych utworów.
,”Kto mi powiada, że moja ojczyzna: pola, zieloność i kwiaty” (C. K. Norwid). Obrazy ojczyzny w literaturze i malarstwie. Omów na wybranych tekstach literackich i kultury polskich pisarzy i artystów.
Różne wcielenia diabła w literaturze. Zaprezentuj zagadnienie i dokonaj analizy funkcji tego motywu na przykładzie wybranych utworów.
Zapożyczenia językowe jako sposób wzbogacania języka. Omów problem na wybranych przykładach z różnych epok.
„Z Tobą ja gadam...” – celowość użycia języka potocznego w poezji. Omów temat, analizując wybrane polskie utwory poetyckie z XIX i XX w.
Wizje końca świata w literaturze i malarstwie XX wieku. Określ ich istotę i funkcje, odwołując się do wybranych dzieł.
Na podstawie Pieśni XXII i Trenu IX Jana Kochanowskiego, przedstaw różnice w postawie poety wobec Rozumu i Mądrości. Zwróć uwagę na sposób budowania poetyckiej refleksji.
Motywy ze Starego Testamentu w literaturze i sztuce. Przedstaw na wybranych przykładach.
Postać nauczyciela w literaturze różnych epok. Przedstaw sposoby kreowania tych bohaterów.
Toponomastyka Twojego regionu. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
Obraz śmierci w literaturze i malarstwie. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów z epoki średniowiecza i baroku.
Obowiązki inteligencji w świetle polskiej literatury XIX i XX wieku. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
Bóg, świat i człowiek widziani oczyma poetów różnych epok. Zaprezentuj zagadnienie na podstawie wybranych utworów.
Scharakteryzuj ideał obywatela ukazany w literaturze staropolskiej i oceń jego aktualność, odwołując się do wybranych utworów.
Romantyczna melancholia. Omów różne ujęcia tematu w literaturze i malarstwie XIX wieku.
Motywy baśniowe w literaturze romantycznej i współczesnych powieściach typu fantasy. Zanalizuj i porównaj wybrane przykłady.
Od Tomasza Morusa do Wisławy Szymborskiej. Różne ujęcia motywu utopii i jego funkcje w wybranych utworach literackich.
Omów funkcje motywu kobiecej urody na wybranych przykładach z literatury oraz z innych dziedzin sztuki.
Bohaterstwo i tragizm pokolenia Kolumbów w świetle utworów literackich i filmów. Omów zagadnienie, odwołując się do dzieł literackich, plastycznych i filmowych.
Człowiek w drodze. Omów różne realizacje tego motywu w wybranych utworach literatury XIX i XX wieku.
Literatura i sztuka polska wobec totalitaryzmów. Przeanalizuj różne środki wykorzystywane w przedstawianiu tej tematyki.
Omów funkcje stylizacji językowej w wybranych utworach literatury współczesnej.
Przemówienie jako gatunek retoryczny. Zanalizuj wybrane przykłady.
Analizując wybrane przykłady, omów sposoby kreacji matek w literaturze różnych epok.
Język mówiony jako tworzywo literatury (np. w twórczości Bolesława Prusa, Juliana Tuwima, Mirona Białoszewskiego, Stanisława Barańczaka). Przedstaw temat, analizując wybrane utwory.
Na podstawie wybranych przykładów omów funkcje nawiązań do utworów Szekspira w utworach romantycznych i współczesnych.
Surrealizm w malarstwie, filmie i literaturze .Porównaj funkcjonowanie wskazanej techniki artystycznej w sztuce XX wieku.
„Prawdziwa odwaga i inteligencja to umiejętność bycia innym niż wszyscy”. Ukaż nieprzeciętność i indywidualność w postawie bohaterów literackich różnych epok.
Ludowość i fantastyka w literaturze XIX i XX wieku. Omów zagadnienie na kilku przykładach, zwracając uwagę na sposoby i cele ich wykorzystania.
Miłość i śmierć jako temat wielu utworów literackich. Odwołaj się do wybranych dzieł.
Odwołując się do wybranych dzieł literackich, scharakteryzuj i porównaj modele religijności w Biblii i w literaturze dawnych Greków i Rzymian.
Analizując wybrane przykłady, opisz i porównaj romantyczne i współczesne odwołania do Biblii .
Motyw Stabat Mater w literaturze i sztuce. Omów problem na wybranych przykładach.
Przedstaw w oparciu o wybrane utwory, jak poezja ocenia wiek XX.
Przeciw stereotypom kata. Scharakteryzuj portrety dobrych Niemców, odwołując się do wybranych przykładów z literatury i filmu.
Bunt jako postawa wobec życia. Przedstaw przejawy i konsekwencje, odwołując się do wybranych utworów.
Rozważ, odwołując się do dowolnie wybranych lektur, z jakich przyczyn bohaterowie literaccy odbierali sobie życie lub rozmyślali o samobójstwie.
Motyw matki w literaturze i sztuce. Omów na wybranych przykładach z różnych epok.
Alegoria w literaturze i w malarstwie. Omów jej funkcje, odwołując sie do przykładów z różnych epok.
Polski dom: azyl, twierdza, świątynia, ruina – w literaturze od Kochanowskiego do Mickiewicza. Omów na wybranych przykładach.
Przedstaw motyw szaleństwa z miłości w utworach literackich z różnych epok.
Poszukiwanie Boga w sytuacji kryzysu. Zbadaj problem, odwołując się do wybranych przykładów z literatury, filmu i malarstwa.
Żart językowy i jego funkcje we fraszce, komedii i innych gatunkach literackich. Zilustruj zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów.
Które koncepcje szczęścia proponowane człowiekowi przez dzieła literackie wybranych epok są aktualne do dziś? Omów na wybranych przykładach.
Zaprezentuj wpływ dramaturgii Wiliama Szekspira na polski dramat romantyczny.
Analizując postawy bohaterów literackich, porównaj buntowników doby romantyzmu i pozytywizmu.
Literatura antyku jako źródło inspiracji dla pisarzy współczesnych. Przedstaw problem na wybranych przykładach z literatury współczesnej.
Na przykładzie różnych tekstów reklamowych omów środki językowe służące funkcji perswazyjnej.
Przyroda ojczysta jako temat, motyw, źródło inspiracji artystycznych. Rozwiń temat, odwołując się do wybranych utworów literackich.
Omów zagadnienie ludzi „wykluczonych” na wybranych przykładach literackich.
Pisma użytkowe jako konteksty utworów poetyckich. Omów sposoby ich wykorzystania w wybranych tekstach polskich twórców.
Realistyczna, magiczna, fantastyczna... Omów różne sposoby kształtowania przestrzeni w wybranych utworach literackich.
W jaki sposób twórcy literatury różnych epok realizowali hasło „Śmiechem naprawiać obyczaje”? Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych utworów.
Motywy mityczne i biblijne w literaturze. Omów na wybranych przykładach.
Językowe sposoby wyrażania uczuć w listach Twojego pokolenia i pokolenia romantyków. Dokonaj analizy na podstawie wybranych przykładów.
Dziecko jako bohater literacki. Przeanalizuj zmiany w sposobach jego kreacji na przykładach wybranych utworów.
Na wybranych przykładach literackich omów problem relacji między ojcami i synami.
Zanalizuj i ukaż zależność między twórczością Witkacego a jego biografią. Odwołaj się do wybranych dzieł literackich tego twórcy.
Dokonaj analizy porównawczej retorycznego kształtu językowego oraz zawartości argumentacyjnej wybranej satyry Ignacego Krasickiego i wybranego kazania Piotra Skargi.
Scharakteryzuj styl literacki swojego ulubionego pisarza na podstawie wybranych utworów.
Omów funkcje neologizmów w tworzeniu groteskowego obrazu świata. Dokonaj analizy wybranych przykładów.
Przedstaw różne koncepcje szczęścia w wybranych utworach epoki renesansu, romantyzmu i pozytywizmu.
Przedstaw pierwiastki romantyczne i pozytywistyczne w kreacji bohaterów wybranych powieści 2 poł. XIX wieku.
Literackie i malarskie portrety władców. Omów zagadnienie, analizując teksty kultury wybranej epoki.
Dzieło malarskie przywołane w dziele literackim. Skonfrontuj własną interpretację obrazów z wersją literacką.
Rola sztuki w życiu człowieka. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych utworów literackich.
Ekspresjonizm w literaturze i malarstwie. Przedstaw, odwołując się do przykładów, środki artystyczne charakterystyczne dla tej konwencji i ich rolę.
Na wybranych przykładach literatury barokowej i oświeceniowej zaprezentuj pesymistyczną i optymistyczną wizję świata i człowieka.
Porównaj obraz Warszawy ukazany w „Lalce” Bolesława Prusa i w dowolnie wybranym utworze literackim XX wieku.
Porównaj obraz Warszawy w literaturze XIX i XX wieku na przykładzie wybranych dzieł literackich.
Biedni, poniżeni, skrzywdzeni... Omów temat, dokonując analizy porównawczej dzieł różnych dziedzin sztuki.
Przedstaw sposób ukazywania klęsk narodowych, odwołując się do wybranych utworów pozytywizmu.
Na wybranych przykładach przedstaw motyw nagości w literaturze i sztuce. Zwróć uwagę na cel i zasadność jego wykorzystania.
Motyw śmierci heroicznej. Omów temat na podstawie wybranych utworów.
Zaprezentuj na wybranych przykładach motywy mitologiczne w literaturze wybranej epoki lub epok.
Sny i widzenia jako sposoby przedstawiania rzeczywistości wewnętrznej. Omów tematy na wybranych przykładach literatury z różnych epok.
Ars moriendi i danse macabre. Omów funkcjonowanie tych motywów w literaturze i malarstwie średniowiecza.
Zaprezentuj dokonania wybitnych językoznawców w dziedzinie kultury języka. Oceń je z punktu widzenia współczesnego użytkownika polszczyzny.
Biblijny topos człowieka wędrowca i jego kontynuacje w literaturze późniejszych epok. Omów zagadnienie, przywołując odpowiednie przykłady.
Analizując i interpretując wiersze Tadeusza Różewicza Ocalony i Józefa Barana Mam dwadzieścia pięć lat, porównaj poetyckie kreacje doświadczeń pokoleniowych i egzystencjalnych.
Zbrodniarz jako bohater literacki. Porównaj różne kreacje takich bohaterów.
Fascynacja brzydotą w literaturze i sztuce. .Omów problem na wybranych przykładach.
Scharakteryzuj literackie i malarskie obrazy małżonków na podstawie przykładów z różnych epok.
Co o wpływie cierpienia na osobowość człowieka mówi literatura różnych epok? Odpowiadając na pytanie, odwołaj się do wybranych utworów.
Outsiderzy literatury. Omów zagadnienie na podstawie biografii i twórczości dwóch wybranych polskich pisarzy XX w.
Zaprezentuj różne systemy wartości moralnych przedstawione w literaturze XIX i XX wieku.
Motyw utopii w literaturze. Omów jego funkcje, odwołując się do wybranych tekstów.
Wykorzystanie stałych związków frazeologicznych w tytułach i nagłówkach prasowych. Omów zagadnienie na wybranych przykładach współczesnych artykułów.
Kulinaria w literaturze, sposoby ich opisywania i pełnione funkcje. Zaprezentuj zagadnienie, odwołując się do wybranych utworów z różnych epok.
Motyw wampira w kulturze europejskiej. Przedstaw na podstawie wybranych dzieł literatury grozy i ich adaptacji filmowych.
Motyw labiryntu i jego funkcje w literaturze. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
Sposoby istnienia utworu muzycznego w dziele literackim. Omów zagadnienie na wybranych przykładach z różnych epok (np. koncertu Jankiela w „Panu Tadeuszu”, pieśni Chochoła w „Weselu”, „Grande Valse Brillante” w „Kwiatach polskich” J. Tuwima).
Jak mit ikaryjski funkcjonuje w kulturze innych epok? Zaprezentuj zagadnienie na przykładzie wybranych tekstów kultury.
Staropolskie obyczaje w wybranych utworach epoki renesansu, romantyzmu i pozytywizmu.
Na czym polega ewolucja powieści jako gatunku literackiego? Przedstaw wnioski wynikające z analizy wybranych utworów literatury polskiej i/lub obcej
Zakończenie utworu jako klucz do jego interpretacji. Przedstaw zagadnienie, odwołując się do wybranych utworów z różnych epok.
Modlitwa jako motyw literacki na przestrzeni epok. Rozwiń temat na wybranych przykładach.
Przedstaw związek fotografii z literaturą i filmem. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
Poetyka snu w literaturze, filmie, malarstwie. Rozwiń temat w oparciu o wybrane przykłady.
Scharakteryzuj metodę pisarską wybranego twórcy ( lub twórców )piszącego o zagładzie II wojny światowej.
Funkcje barw w tworzeniu nastroju. Przeanalizuj wybrane dzieła literackie i malarskie oraz zaprezentuj wnioski.
Wpływ filozofii na kształtowanie się koncepcji świata i człowieka w wybranej epoce kulturowej. Omów, odwołując się do wybranych tekstów literackich.
Symbolizm w literaturze a symbolizm w malarstwie. Porównaj metody twórcze na wybranych przykładach z okresu modernizmu.
Świat prozy a świat rysunku. Przeanalizuj, jak świat przedstawiony w prozie Brunona Schulza koresponduje ze sztuką plastyczną.
W jaki sposób pisarze posługują się komizmem? Omów problem, odwołując się do dzieł różnych autorów.
Charakterystyczne cechy języka wybranej epoki. Omów zagadnienie, ilustrując swe spostrzeżenia przykładami z tekstów literackich.
Komizm słowny i sposoby jego realizacji w utworach. Omów na wybranych przykładach literackich.
Analizując wybrane przykłady tekstów retorycznych (od starożytności do oświecenia), scharakteryzuj środki wyrazu typowe dla przemówienia.
Wykorzystanie języka potocznego w utworach pisarzy współczesnych. Zaprezentuj zagadnienie, odwołując się do wybranych tekstów.
Język i styl Bolesława Leśmiana. Zaprezentuj zagadnienie na przykładzie wybranych utworów.
Stylizacja biblijna w literaturze współczesnej. Zaprezentuj zagadnienie na wybranych przykładach.
Obraz małej ojczyzny w początkowym fragmencie poematu Tomasza Różyckiego Dwanaście stacji. Jaka rolę odgrywają w tym tekście nawiązania do Pana Tadeusza?
Przedstawiciele różnych zawodów ( np. inżyniera, lekarza, nauczyciela ) w literaturze. Scharakteryzuj, odwołując się do różnych przykładów.
Scharakteryzuj postać tyrana, despoty, władcy absolutnego w odwołaniu do wybranych tekstów literackich.
Na wybranych przykładach porównaj sposób ukazywania przyrody w literaturze i malarstwie jednej epoki.
Analiza językowa przysłów polskich. Omów na podstawie zgromadzonego materiału.
Bohater tragiczny w literaturze antycznej, romantycznej i współczesnej. Omów problem na wybranych przykładach.
Porównaj różne sposoby prezentacji miłości w literaturze antycznej.
Odwołując się do wybranych utworów literatury pozytywizmu i modernizmu, omów przyczyny i skutki konfliktów rodzinnych w życiu bohaterów literackich.
Topos dworku szlacheckiego w literaturze polskiej wybranych epok. Zrealizuj zagadnienie na wybranych przykładach.
Literackie portrety kobiet. Przedstaw je, odnosząc się do wybranych utworów.
Obraz dziecka w nowelistyce pozytywistycznej i malarstwie realistycznym Przedstaw, odwołując się do wybranych przykładów.
Język współczesnego środowiska uczniowskiego a język ogólny. Dokonaj analizy słownictwa i frazeologii, odwołując się do konkretnych przykładów zaczerpniętych z opracowanych przez Ciebie ankiet i innych materiałów.
Hiob naszych czasów - problem niezawinionego cierpienia w literaturze współczesnej. Przedstaw na podstawie wybranych utworów.
Przedstaw ujęcie motywu rewolucji w malarstwie, muzyce i literaturze, odwołując się do wybranych dzieł.
Arkadia, raj, wyspy szczęśliwe. Przedstaw różnorodność wizji krainy szczęścia, odwołując się do wybranych dzieł literackich, filmowych i malarskich.
Zjawy, upiory, wampiry. Przedstaw zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów z literatury, malarstwa i filmu.
Dokument i parabola jako dwa sposoby przedstawiania rzeczywistości w dziełach współczesnych twórców. Omów problem na wybranych przykładach.
Brzydota jako kategoria estetyczna w sztuce barokowej. Omów jej istotę i funkcje, odwołując się do wybranych utworów literackich i dzieł plastycznych.
Na przykładach pochodzących z literatury XIX wieku, zaprezentuj literackie sposoby przedstawiania salonu.
Rola neologizmów w tworzeniu literackiego obrazu świata. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
Rola mecenatu w rozwoju literatury i sztuki. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
Kłótnia u Borynów. Zanalizuj podany fragment Chłopów Władysława Reymonta i scharakteryzuj występujące w nim postacie. Na podstawie fragmentu i I tomu powieści określ przyczyny kłótni i źródła dramatyczności sceny.
Literacki obraz domu. Przedstaw zagadnienie, wykorzystując wybrane utwory.
Łacińskie korzenie języka polskiego. Dokonaj analizy zgromadzonego materiału językowego i sformułuj wnioski.
Dokonując analizy językowej wybranych sprawozdań sportowych, omów charakterystyczne cechy tego typu wypowiedzi.
Historia, chwila obecna i wieczność w przemyśleniach C. K. Norwida. Omów problem, odwołując się do wybranych utworów literackich.
Literacki świat przedmiotów. Rozpoznaj i omów funkcje, jakie pełnią różne rekwizyty w dziewiętnastowiecznej prozie.
Analizując wybrane przykłady, scharakteryzuj etos rycerski i jego późniejsze odmiany.
Wskaż motywy antyczne i omów sposoby ich funkcjonowania w poezji polskiej wybranej epoki.
Rola poety i poezji w literaturze polskiej od romantyzmu do Skamandra. Zaprezentuj temat na wybranych przykładach.
Motyw więzienia w literaturze. Scharakteryzuj i przedstaw różne jego funkcje w wybranych utworach.
Nazwy miejscowe w Twojej okolicy. Analizując zgromadzony materiał, dokonaj klasyfikacji i próby określenia ich etymologii.
Omów literackie portrety szczęśliwie i nieszczęśliwie zakochanych par. Dokonaj porównania na podstawie wybranych utworów literackich.
Analizując fragmenty Przedwiośnia i Granicy, porównaj kreacje matek. Określ wzajemne relacje między matką i dzieckiem, wykorzystując także znajomość utworów.
Okiem literata i reportera. Porównaj sposoby ukazywania konfliktów i cierpień współczesnego świata w polskiej literaturze, analizując wybrane utwory.
Metamorfoza bohatera i jej sens w literaturze. Zilustruj i omów zagadnienie na przykładzie wybranych utworów.
Tradycje, zwyczaje, krajobrazy polskie - ich uroda i znaczenie w literaturze. Omów na wybranych przykładach.
Na wybranych przykładach literackich wskaż cechy charakterystyczne dla kreacji bohaterów romantycznych.
To pomagało żyć ... – zanalizuj zjawisko komizmu czasu okupacji, przywołując przykłady literackie, filmowe i inne.
Obrazy i plakaty komunistyczne w konfrontacji z dokumentalnymi filmami epoki. Porównaj wynikające z nich wizje świata i człowieka dobierając stosowne przykłady.
Narrator w powieści pozytywistycznej a narrator współczesny. Przedstaw wnioski wynikające z analizy porównawczej wybranych powieści.
Powstanie styczniowe w literaturze i malarstwie. Przedstaw i zanalizuj różne ujęcia tego motywu.
Omów różne odmiany stylu publicystycznego, odwołując się do konkretnych przykładów.
Drzewo – świadek, uczestnik życia postaci literackich. Omów temat na wybranych przykładach
Omów konflikt rozumu i religii w znanych Ci utworach XVII i XVIII wieku.
Różne kreacje bohatera współczesnego. Przedstaw i porównaj na podstawie wybranych utworów.
Horacjański motyw „exegi monumentum” w poezji późniejszych epok. Omów jego funkcjonowanie, odwołując się do wybranych przykładów
Różne obrazy przyrody w literaturze. Przedstaw sposoby ich kreowania i funkcje w wybranych utworach.
Językowe środki poetyzacji prozy. Omów zagadnienie na przykładzie stylu wybranych pisarzy.
Język mówiony jako tworzywo literatury, np. w twórczości B. Prusa, J. Tuwima, M. Białoszewskiego. Analiza celowo dobranych utworów.
Portret dziecka w nowelistyce i w malarstwie polskiego pozytywizmu. Prześledź funkcjonowanie tego motywu.
78 Ideały rycerskie w literaturze. Omów temat na podstawie wybranych utworów.
Przedstaw różne zachowania człowieka w sytuacji ekstremalnej. Odwołaj się do wybranych przykładów.
Porównaj obrazy Warszawy w literaturze XIX i/lub XX wieku, odwołując się do wybranych przykładów.
Historie mityczne inspiracją dla literatury. Omów temat na wybranych przykładach.
Język ezopowy w literaturze rozwijającej się w warunkach cenzury. Omów na wybranych przykładach.
Bohaterowie i antybohaterowie w wybranych utworach literackich. Omów ich kreacje, odwołując się do wybranych przykładów z różnych epok.
Literatura rozpaczy a literatura nadziei. Scharakteryzuj i porównaj na wybranych przykładach te dwie odmienne koncepcje twórcze.
Język współczesnych subkultur młodzieżowych. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
Zaprezentuj funkcje komizmu językowego w wybranych utworach XX wieku.
Relacje między człowiekiem a Bogiem w literaturze średniowiecza, renesansu i baroku. Omów problem, odnosząc się do wybranych tekstów literackich.
Obraz Męki Pańskiej w literaturze, malarstwie i filmie. Zaprezentuj i omów wybrane przykłady.
Dzieło literackie jako tworzywo sztuki filmowej. Omów zagadnienie, odwołując się do adaptacji wybranej powieści pozytywistycznej.
Miasto – przestrzeń wroga czy przyjazna? Dokonaj analizy dzieł pisarzy trzech różnych epok pod kątem obecności tego motywu oraz sposobu jego prezentacji w wybranych przez siebie utworach.
Bohaterowie literaccy w poszukiwaniu szczęścia. Omów zagadnienie, ilustrując wypowiedź przykładami z tekstów literackich.
Na wybranych przykładach utworów literackich przedstaw proces powstawania, znikania i zmiany znaczeń wyrazów.
Biografia poety romantycznego jako tworzywo literackie. Omów teksty zawierające wątki biograficzne i wskaż na zależność pomiędzy biografią romantycznego twórcy a bohaterem literackim przez niego kreowanym.
To się czyta dzisiaj – modni pisarze, modne książki. Omów przyczyny popularności niektórych autorów i książek. Sformułuj własną opinię na temat literatury współczesnej, odwołując się do wybranych utworów spoza kanonu lektur.
Impresjoniści – malarze i poeci. W wybranych dziełach malarskich z okresu modernizmu wskaż i omów związki z poezją.
Zaprezentuj na wybranych przykładach, jak funkcjonuje w polskiej literaturze XIX i/lub XX wieku motyw szlacheckiego dworku.
Od antycznych herosów do filmowych bohaterów popkultury. Porównaj postawę i świat wartości mitologicznych bohaterów i ich współczesnych odpowiedników, analizując wybrane utwory literackie i teksty z innych dziedzin sztuki.
Specyfika nowomowy. Analizując teksty przemówień politycznych z okresu stalinowskiego, przedstaw cechy języka ówczesnej propagandy politycznej.
Przenikanie się filmu, literatury i gier komputerowych. Omów i oceń zjawisko na podstawie wybranych przykładów.
Poeci o mieście. Zaprezentuj temat, odwołując się do wybranych tekstów literackich.
Kategoria absurdu i sposób jej realizacji w literaturze. Omów na wybranych przykładach.
Co o bohaterach literackich mówi ich język? Omów zagadnienie na kilku wybranych przykładach.
Karykatura jako jeden ze sposobów prezentacji człowieka. Omów zagadnienie na wybranych przykładach różnych tekstów kultury.
Dzieło literackie w oczach krytyki. Przedstaw dwie skrajne oceny wybranego utworu. Do głosu krytyków dołącz własne przemyślenia na temat tekstu.
Literatura polska zwierciadłem naszych dziejów po 1918 roku. Omów na wybranych przykładach.
Orient jako inspiracja pisarzy. Zanalizuj różne sposoby funkcjonowania tego motywu w wybranych utworach.
Motywy tyrtejskie w literaturze polskiej. Zaprezentuj temat, analizując wybrane utwory XIX i XX wieku.
Rola zapożyczeń językowych w XVIII wieku i współcześnie. Omów problem na wybranym materiale językowym.
Język jako środek manipulacji odbiorcą. Przedstaw problem, wykorzystując przykłady z literatury i prasy.
Przedstaw motyw powrotu do kraju lat dziecinnych w literaturze polskiej XIX i/lub XX wieku.
Rewizja narodowych mitów w wybranych utworach literackich. Rozważ problem, odwołując się do tekstów XIX i/lub XX wieku.
Wielkie wydarzenia historyczne w literaturze i sztuce. Przedstaw zagadnienie, analizując wybrane dzieła literackie i plastyczne.
Na wybranych przykładach zaprezentuj funkcje gry językowej w kabarecie.
Omów funkcje stylizacji biblijnej w wybranych tekstach literatury pięknej.
Rola wizji, snu i proroctwa w literaturze. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
Zinterpretuj fragment dramatu Sławomira Mrożka "Śmierć porucznika". Określając sytuację dramatyczną i sposób jej budowania, odpowiedz na pytanie, jaką rolę odgrywają w tekście nawiązania do twórczości Adama Mickiewicza i tradycji literackiej romantyzmu. Wykorzystaj odpowiednie konteksty interpretacyjne.
Przy polskim stole. Scharakteryzuj polskie tradycje kulinarne, odwołując się do wybranych dzieł literatury polskiej.