poniedziałek, 20 lutego 2012

Tematy maturalne na egzamin ustny

Oto tematy maturalne na egzamin ustny. Mam nadzieję, że się Wam przydadzą.

Realizm magiczny w literaturze polskiej i obcej (np. G. G. Marquez i O. Tokarczuk). Ukaż podobieństwa i różnice w kreacji bohaterów i świata przedstawionego.
Biografia artysty jako inspiracja. Na podstawie wybranych tekstów zawierających wątki biograficzne udowodnij, że biografia wpływa na literackie kreacje bohaterów i świata przedstawionego.
Charakteryzując Makbeta na podstawie danych fragmentów dramatu Szekspira, określ, na czym polega tragizm postaci i porównaj go z tragizmem bohatera ze znanego Ci dramatu antycznego.
Na przykładzie wybranych utworów wykaż, że literatura może spełniać funkcje poznawcze i rozrywkowe.
Odwołując się do dzieł wybranych twórców, przedstaw motyw podróży w literaturze antyku, romantyzmu i pozytywizmu.
Bohater romantyczny jako inspiracja dla twórców filmowych. Omów zjawisko, analizując wybrane utwory literackie i filmy.
Prawda o determinizmie ludzkiego działania. Przedstaw problem, odwołując się do wybranych tekstów literatury XIX i początku XX wieku.
Różne obrazy wsi polskiej i jej mieszkańców w literaturze i malarstwie. Zaprezentuj zagadnienie na wybranych przykładach.
Totalitaryzm w literaturze, filmie i malarstwie. Przedstaw i porównaj sposoby jego kreacji w wybranych tekstach kultury.
Miłość jako siła niszcząca. Omów problem, przywołując utwory z różnych epok literackich.
Od Prusa do Kapuścińskiego. Omów ewolucję felietonu od początków istnienia gatunku do czasów współczesnych, na podstawie celowo wybranych przykładów.
Symbolika stroju. Omów ją, analizując wybrane dzieła literackie i inne (np. malarskie, rzeźbiarskie, filmowe, teatralne).
Konflikt pokoleniowy. Omów różne ujęcia tego motywu w literaturze romantyzmu i pozytywizmu.
Różne koncepcje poety i poezji. Przedstaw wnioski, odwołując się do reprezentatywnych przykładów.
Dzieło literackie a film. Przedstaw i skomentuj wybrane filmowe interpretacje tragedii antycznych.
Sceny batalistyczne w literaturze, malarstwie i filmie. Przedstaw i porównaj sposób prezentacji w wybranych tekstach kultury.
Przenośnia, epitet, porównanie jako środki stylistyczne i ich funkcje w utworach literackich. Omów na wybranych przykładach.
Sposoby wyrażania uczuć do kobiety w twórczości wybranych poetów różnych epok. Dokonaj analizy i zaprezentuj zagadnienie.
Różne sposoby funkcjonowania motywu zbrodni i kary w literaturze. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów.
Dialog twórców literatury z filozofami. Przedstaw problem na wybranych przykładach dzieł literatury dawnej lub współczesnej.
Odwołując się do wybranych utworów literatury romantyzmu i pozytywizmu przedstaw przyczyny i skutki konfliktów rodzinnych w życiu bohaterów literackich.
Folklor jako inspiracja artystów . Omów zagadnienie na wybranych przykładach literackich z różnych epok.
Biografia jako klucz do zrozumienia twórczości pisarza. Omów temat na wybranych przykładach.
Więzienie jako temat i motyw literacki. Omów na wybranych przykładach.
Tytuł jako klucz do interpretacji utworu. Przedstaw temat w oparciu o wybrane teksty literackie.
Przeanalizuj wpływ biografii Jana Kasprowicza na jego twórczość. Odwołaj się do wybranych utworów.
Omów na wybranych przykładach wpływ wzorca średniowiecznego rycerza na kreację bohaterów literackich innych epok.
Rola lektur w kształtowaniu charakterów i postaw postaci literackich. Przedstaw na wybranych przykładach.
Renesansowy i oświeceniowy optymizm. Porównaj zjawiska na podstawie celowo dobranych utworów.
Strategie narracyjne i sposoby opisu obozu koncentracyjnego. Porównaj wybrane utwory literackie.
Porównaj różne sposoby funkcjonowania motywu winy i kary w literaturze. Omów problem na wybranych przykładach.
Motywy dekadenckie w literaturze i sztukach plastycznych modernizmu i współczesności. Omów na wybranych przykładach.
Bohater tragiczny w literaturze starożytnej, romantycznej i współczesnej. Rozważ zagadnienie wykorzystując teksty z tych epok.
Co o wpływie miłości na osobowość człowieka mówi literatura? Odpowiedz na pytanie, odwołując się do literatury wybranych epok.
Motyw Mazurka Dąbrowskiego. Określ jego funkcję, dokonując analizy wybranych utworów literackich.
Różne sposoby kreowania bohatera-altruisty. Omów zagadnienie na podstawie wybranych przykładów.
Chwyty retoryczne w mowach polityków. Omów zagadnienie, analizując wybrane przemówienia przedwyborcze.
Zbadaj, jakie funkcje pełni stylizacja językowa w wybranych utworach XIX i XX wieku.
Adaptacje utworów literackich w tekstach kultury XX w. Przeanalizuj wybrane lektury i omów problem adaptacji muzycznej, filmowej i teatralnej.
Brzydota jako kategoria estetyczna. Omów jej istotę i funkcje, odwołując się do wybranych utworów literackich i malarskich.
Postęp techniczny a tradycja. Omów temat na wybranych przykładach.
Na wybranych przykładach omów rolę nawiązań do Biblii w wybranych dramatach romantycznych.
Wierność czy interpretacja w „Lalce” Jerzego Hasa? Porównaj powieść Bolesława Prusa z jej filmową adaptacją.
Życie człowieka jako wędrówka - omów funkcję tego motywu w wybranych utworach literackich.
Zaprezentuj problem rewolucji w literaturze i sztuce XIX i/lub XX wieku.
Artystyczne ujęcie macierzyństwa w literaturze i sztuce. Omów, odwołując się do wybranych tekstów kultury.
Motywy biblijne w literaturze i sztuce. Omów zagadnienie, odwołując się do dzieł z dwóch wybranych epok.
Pan i sługa. Przeanalizuj różne przykłady realizacji tego motywu, opierając się na wybranych tekstach literackich.
Zwroty grzecznościowe dawniej i dziś. Omów na wybranych przykładach.
Portret polskiego inteligenta w literaturze XIX i/lub XX wieku. Zaprezentuj wnioski płynące z analizy wybranych utworów.
Przedstaw na wybranych przykładach wpływ różnych koncepcji filozoficznych na literaturę.
Wskaż podobieństwa i różnice w funkcjonowaniu motywu śmierci w literaturze i sztuce. Odwołaj się do wybranych przykładów.
W jaki sposób wydarzenia historyczne lub odkrycia naukowe mogą kształtować sposoby literackiego kreowania świata? Odpowiedz na pytanie, analizując przykłady wybranych utworów literackich z dwóch różnych epok.
Nienawiść jako siła destrukcyjna. Omów na podstawie wybranych utworów z literatury polskiej i obcej.
Porównaj konwencje literackie podanych tekstów. Zwróć uwagę na wykreowane w nich przestrzenie i bohaterów literackich (fragment "Lalki" Bolesława Prusa oraz "Nocy wielkiego sezonu" Bruno Schulza).
Funkcje symbolu w literaturze i malarstwie. Rozwiń zagadnienie na podstawie wybranych dzieł różnych epok.
Morze jako temat literacki i malarski. Zaprezentuj zagadnienie w oparciu o wybrane dzieła.
Zaprezentuj związki manifestów i programów literackich z tendencjami dwóch wybranych epok literackich.
Przyroda jako temat utworów literackich. Wykaż różne ujęcia tego motywu w wybranych tekstach literackich.
Literacki i malarski obraz starości. Omów problem na wybranych przykładach.
Na podstawie fragmentu powieści Wiesława Myśliwskiego Kamień na kamieniu przedstaw metaforyczne znaczenia drogi. Zwróć uwagę na kreację narratora.
„Na dobre i na złe”. Różne kreacje małżeństw w literaturze. Scharakteryzuj na wybranych przykładach.
Przyjaźń jako wartość. Omów temat, sięgając do wybranych dzieł literackich.
Motyw nieśmiertelności artysty i jego twórczości. Omów na przykładzie wybranych utworów.
Zaprezentuj motyw samotności w wielkim mieście i omów jego funkcje w wybranych utworach literackich XIX i/lub XX wieku.
Bogactwo, różnorodność środków stylistycznych i ich funkcje w liryce Młodej Polski. Przedstaw na wybranych przykładach.
Człowiek wobec wyboru pomiędzy dobrem i złem. Omów problem, odwołując się do wybranych bohaterów tekstów literackich.
Język komentatorów sportowych. Omów zagadnienie pod względem komunikatywności i poprawności językowej.
Wpływy języka niemieckiego na polską leksykę i gramatykę ujawnione w literaturze pięknej i fachowej. Omów na wybranych przykładach.
Różne obrazy współczesnej wsi polskiej utrwalone w literaturze po II wojnie światowej. Prześledź temat w oparciu o wybrane teksty literackie.
Dwa obrazy prowincji. Porównaj sposoby ich kreacji w podanych fragmentach Pani Bovary Gustawa Flauberta i Republiki marzeń Brunona Schulza.
Indywidualizacja języka sposobem charakteryzowania bohaterów literackich. Ukaż na wybranych przykładach.
Omów obraz dworku polskiego w literaturze i malarstwie różnych epok.
Przyczyny i skutki kryzysu światopoglądowego w literaturze. Przedstaw na wybranych przykładach.
Bohaterowie literaccy w obliczu trudnego wyboru. Omów problem, odwołując się do decyzji i postaw kilku wybranych bohaterów różnych epok.
Scharakteryzuj różne typy stylizacji językowych i ich funkcje, odwołując się do języka wybranych postaci literackich.
Różne wizerunki diabła w literaturze i malarstwie. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
Funkcje stylizacji modlitewnych w literaturze różnych epok. Omów zjawisko na wybranych przykładach.
Analizując wybrane utwory pozytywistyczne, wykaż ich związek z publicystyką epoki.
Przedstaw postawy człowieka wobec cierpienia i ich konsekwencje zaprezentowane w wybranych utworach.
Od Doświadczyńskiego do Zołzikiewicza. Funkcje imion, nazwisk i nazw znaczących w utworach literackich różnych epok.
Miasta i ich mieszkańcy w prozie XIX i XX wieku. Omów na wybranych przykładach.
Sceny batalistyczne w literaturze, malarstwie i filmie. Dokonaj analizy porównawczej wybranych dzieł.
Poezja pokolenia apokalipsy spełnionej. Dokonaj analizy i interpretacji wybranych utworów K. K. Baczyńskiego i T. Gajcego.
Frazeologia biblijna i jej funkcjonowanie w polskim języku. Przedstaw temat, odwołując się do wybranego materiału językowego.
Hasła średniowiecza i renesansu jako klucze do odczytania literatury staropolskiej. Omów na podstawie znanych Ci utworów literatury polskiej i obcej.
Biesiady, wesela, bale – przedstaw rolę tych motywów w wybranych utworach literatury polskiej.
Kim jest człowiek? Jakie odpowiedzi na to pytanie znajdujesz w „Dziadach” Adama Mickiewicza, „Lalce” Bolesława Prusa i „Ferdydurke” Witolda Gombrowicza? Wyjaśnij, interpretując wskazane utwory
Analizując celowo dobrane przykłady, omów mowę ciała w procesie komunikacji. Oceń siłę niewerbalnych sposobów oddziaływania na odbiorcę.
Literatura jako źródło wiedzy o różnicach społecznych. Zaprezentuj temat, wykorzystując znane utwory .
„Nie taki diabeł straszny, jak go malują”. Omów sposoby ukazywania i funkcje postaci szatana w wybranych utworach literackich.
Kara jako konsekwencja zbrodni. Przedstaw funkcjonowanie tego motywu, odwołując się do wybranych utworów literackich.
Motywy biblijne w literaturze i sztuce późniejszych epok. Omów temat w oparciu o teksty kultury trzech wybranych przez siebie epok.
Zaprezentuj literackie i malarskie kreacje ludzi nieszczęśliwych, odwołując się do znanych Ci przykładów.
Funkcje barw w tworzeniu nastroju. Przeanalizuj wybrane dzieła literackie i malarskie.
Odwołując się do wybranych tekstów literackich, scharakteryzuj portrety ludzi poszukujących sensu życia.
Groza wojny i jej absurd. Rozwiń zagadnienie, odwołując się do wybranych dzieł literackich.
Sztuka przekonywania we współczesnej publicystyce. Omów sposoby wykorzystania środków językowych w wybranych tekstach polskich publicystów.
Przeanalizuj i omów motyw Sądu Ostatecznego w literaturze i sztuce wybranych epok.
Kobieta-anioł, kobieta-demon jako źródło inspiracji w literaturze i malarstwie. Rozważ na wybranych przykładach.
Język prasy młodzieżowej. Omów zagadnienie, analizując język wybranych czasopism.
Człowiek i natura. Omów związki człowieka z przyrodą na przykładach wybranych utworów literackich różnych epok.
Przeanalizuj wpływ stylów użytkowych na kształt językowy współczesnej literatury. Odwołaj się do wybranych przykładów.
Przedstaw różne sposoby wykorzystania kategorii czasu w wybranych utworach literackich.
Postać anioła w literaturze i sztuce. Omów na wybranych przykładach.
Ukaż rolę, jaką odgrywa literatura piękna w rozwoju i popularyzowaniu myśli filozoficznej. Wykorzystaj utwory z XIX i/lub XX wieku.
Wojna trojańska w literaturze, sztukach plastycznych i w filmie. Porównaj różne realizacje tego motywu.
Powstania narodowe i konspiracja jako temat literatury polskiej. Rozwiń zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów.
Obywatelska refleksja w literaturze renesansu i oświecenia. Przedstaw, w jaki sposób literatura tych epok próbowała wywierać wpływ na reformę państwa.
Współistnienie świata realistycznego i fantastycznego w literaturze. Omów na wybranych przykładach.
Na wybranych przykładach literackich ukaż powroty do ideałów literatury renesansu.
Wpływ języków obcych na język polski w ostatniej dekadzie XX w. i na początku XXI w. Zbadaj zjawisko i przedstaw wnioski.
Romantyczne postrzeganie historii. Przedstaw zagadnienie w odniesieniu do wybranych tekstów literackich epoki.
Porównaj obrazy życia ludzkiego przedstawione w podanych fragmentach. Zwróć uwagę na kreację osoby mówiącej oraz funkcję motywów czasu i natury (fragment Żywotu człowieka poczciwego Mikołaja Reja oraz Prawieku i innych czasów Olgi Tokarczuk).
Bunt i pokora jako sposoby zachowań człowieka wobec Boga. Przedstaw je i określ ich konsekwencje dla ludzkiego istnienia, odwołując się do tekstów literackich różnych epok.
Brzydota jako sposób wyrażania prawdy o świecie. Omów funkcje posługiwania się kategorią brzydoty w literaturze i sztuce różnych epok.
Motyw ojca w literaturze. Omów na przykładach z literatury różnych epok.
To się czyta dzisiaj! – modni pisarze, modne książki. Omów – na przykładzie dwóch – trzech twórców spoza szkolnego kanonu – przyczyny popularności niektórych autorów i książek. Sformułuj własną opinię na ten temat (Wharton, Coelho, Caroll, Libera, Pilch, Gretkowska, Tokarczuk, Kapuściński, Grochola i in.).
Zjawisko językowej perswazji i ekonomizacji wypowiedzi w kulturze masowej. Przeanalizuj zagadnienie, posługując się przykładami z prasy i telewizji.
Scharakteryzuj język ekonomistów jako jedną z odmian środowiskowych polszczyzny. Ułóż mini-słowniczek ekonomiczny.
Przedstaw różne literackie sposoby prezentacji samotności w literaturze baroku i romantyzmu.
Przyroda wiosenna/ letnia/ jesienna/ zimowa (do wyboru). Przedstaw różne sposoby jej opisywania w wybranych utworach literackich.
Istota i funkcja deheroizacji bohatera w literaturze. Przedstaw problem na wybranych przykładach.
Lekarz jako bohater literacki. Scharakteryzuj różne portrety i omów funkcje tego typu postaci w wybranych tekstach literackich.
Porównaj sposoby kreowania obrazów tańca i jego funkcje we fragmencie poematu "Kwiaty polskie" Juliana Tuwima i w wierszu "Niech żyje bal" Agnieszki Osieckiej.
Motyw apokalipsy. Omów problem, odwołując się do literatury i innych dziedzin sztuki.
Dekalog człowieka XX wieku w twórczości Zbigniewa Herberta i Krzysztofa Kieślowskiego. Porównaj autorskie propozycje, odwołując się do wybranych utworów literackich i dzieł filmowych.
Motyw Pasji. Omów na wybranych przykładach literackich, malarskich i filmowych.
Motyw wiosny w literaturze i malarstwie. Omów różne sposoby jego funkcjonowania na podstawie wybranych przykładów.
Różne oblicza miłości w literaturze. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach.
Refleksyjny charakter twórczości Agnieszki Osieckiej. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych tekstów piosenek.
„Władza – zaszczyt, zobowiązanie, siła niszcząca”. Omów temat w odniesieniu do wybranych tekstów literackich.
Omów i porównaj artystyczne wizje Kresów w różnych tekstach literackich XIX i XX wieku.
Wizerunek szatana w literaturze i tekstach piosenek. Rozwiń temat, odwołując się do wybranych tekstów kultury różnych epok.
Koncepcja człowieka w literaturze i sztuce dwóch różnych epok literackich. Omów na wybranych przykładach.
Funkcje tytułu i motta w odczytaniu dzieła. Omów na podstawie dowolnie wybranych przykładów literackich.
Wizerunek gejszy w literaturze. Odwołaj się do wybranych przykładów.
Analizując wiersze "Gdy tu mój trup…" Adama Mickiewicza oraz "Światło w ciemnościach" Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej, porównaj ukazane w nich obrazy świata marzeń i rzeczywistości. Wykorzystaj właściwe konteksty.
Przedstaw motyw przemijana w wybranych utworach literackich.
Literatura i film wobec kultur ginących. Omów sposoby ukazywania tego problemu w wybranych tekstach kultury. Wskaż przyczyny różnic, analizując wybrane dzieła.
Topika miłości w liryce kobiecej na przestrzeni wieków. Scharakteryzuj poetyckie sposoby wyrażania uczuć w wybranych utworach różnych epok.
Styl makaroniczny w piśmiennictwie staropolskim. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
Język Mikołaja Reja i Jana Kochanowskiego. Przedstaw i porównaj dwie odmiany polszczyzny tej samej epoki.
Rosja w oczach Polaków. Zaprezentuj różnorodne spojrzenia i omów ich kulturowe i historyczne uwarunkowania, odwołując się do wybranych utworów literackich.
Zanalizuj i ukaż motyw samotności człowieka na podstawie znanych Ci utworów literackich.
Troska o losy kraju jako temat literatury i publicystyki. Omów temat na wybranym materiale literackim i publicystycznym różnych epok.
Różne role obrazów szkoły w literaturze polskiej. Scharakteryzuj je, analizując wybrane utwory.
Pokolenie Kolumbów w obrazie literackim i filmowym. Omów podobieństwa i różnice w sposobie przedstawiania.
Na wybranych przykładach ukaż funkcje powieści paraboli w literaturze współczesnej
Język prasy. Omów różne odmiany stylu publicystycznego na konkretnych przykładach. W wypowiedzi wykorzystaj artykuły publicystyczne.
Dziedzictwo sarmackie w literaturze epok późniejszych. Zbadaj zjawisko w wybranych tekstach literackich.
Zbadaj język wybranego publicysty / pisarza.
Wygnanie i wykorzenienie jako źródło cierpienia. Zaprezentuj temat na podstawie wybranych tekstów literatury XX wieku.
Warszawa w literaturze i malarstwie. Omów na wybranych przykładach.
Imiona pochodzenia biblijnego, imiona słowiańskie i imiona obce we współczesnej polszczyźnie. Omów zjawisko mody w tej dziedzinie.
Interpretacje dzieł Szekspira we współczesnej sztuce filmowej. Rozwiń zagadnienie, przywołując wybrane przykłady.
Konwencja realistyczna w literaturze i malarstwie XIX i XX wieku. Zaprezentuj temat, sięgając po wybrane dzieła.
Przenośnia, aluzja, symbol jako sposoby komunikowania się twórcy z odbiorcą. Omów zagadnienie na wybranych przykładach literackich i malarskich.
Artysta jako bohater literacki. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
Bohater literacki jako alter ego autora. Przeanalizuj temat, odwołując się do wybranych utworów.
Analizując i interpretując wiersz Anny Świrszczyńskiej Budując barykadę oraz fragment Pamiętnika z powstania warszawskiego Mirona Białoszewskiego, przedstaw i porównaj dwa sposoby prezentacji dramatu zwykłych ludzi uwikłanych w historię.
Sztuka apolińska a sztuka dionizyjska. Odwołując się do wybranych dzieł literackich i plastycznych porównaj te dwie koncepcje artystyczne.
Sceny pasyjne i motyw Mater Dolorosa w literaturze, malarstwie i muzyce. Przedstaw i porównaj sposoby kreacji oraz omów znaczenie motywów w wybranych dziełach.
Na wybranych przykładach literackich omów, jak literatura ukazuje narodziny miłości.
Motyw szkoły w literaturze. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych tekstów.
Zaprezentuj różne oblicza patriotyzmu w literaturze polskiej XIX wieku.
Konflikt rozumu i serca w tekstach literackich. Dokonaj analizy zagadnienia, odwołując się do wybranych utworów.
Polska pieśń narodowa. Omów jej odmiany, funkcje i związki z dziejami narodu.
Portret szlachcica Sarmaty w malarstwie i literaturze. Rozwiń problem, odwołując się do wybranych przykładów.
Zaprezentuj wpływ sztuki filmowej na rozwój powieści 20-lecia międzywojennego. Odwołaj się do wybranych przykładów.