Przykładowe tematy na ustny egzamin maturalny
Na trzech dowolnie wybranych przykładach przedstaw wpływ sztuk plastycznych na literaturę.
Wizja świata i Boga w literaturze dwóch wybranych epok literackich. Omów koncepcję człowieka, świata i Boga, odwołując się do wybranych przykładów.
Motyw wędrówki po zaświatach w różnych ujęciach literackich. Omów, porównując wybrane przykłady.
Od Juliusza Verne`a do Stanisława Lema… Analizując wybrane utwory, przedstaw ewolucję powieści science- fiction.
Tyrteizm i tendencje antyheroizmu jako dwie postawy w prezentowaniu tematu walki. Omów zagadnienie, przywołując wybrane utwory literackie.
Na podstawie analizy wybranych tekstów, zamieszczonych w prasie codziennej, omów tendencje rozwojowe współczesnej polszczyzny.
Między teorią a praktyką. Omów realizację teorii Czystej Formy Witkacego, analizując wybrane dzieła literackie i malarskie.
Omów pochodzenie nazwisk mieszkańców Twojej miejscowości. Zanalizuj przykłady pod względem etymologii i budowy słowotwórczej
Kultura szlachecka jako źródło inspiracji dla pisarzy, malarzy i filmowców. Omów na wybranych przykładach.
Na podstawie podanych fragmentów komedii Moliera Świętoszek scharakteryzuj głównego bohatera oraz omów postawy Orgona, Kleanta i Elmiry wobec tytułowej postaci.
Relacje między powieścią historyczną a źródłami historycznymi. Zaprezentuj zagadnienie na podstawie wybranych utworów.
Dokonaj analizy intersemiotycznej „języka” reklam telewizyjnych. Wskaż środki charakterystyczne dla funkcji nakłaniającej.
Irracjonalizm w romantycznym postrzeganiu świata. Omów temat na wybranych przykładach literackich.
Portret kobiety w literaturze romantycznej i współczesnej. Rozwiń zagadnienie w oparciu o wybrane teksty literackie.
Realizm oraz impresjonizm jako sposób przedstawiania rzeczywistości w literaturze i malarstwie. Omów na wybranych przykładach.
Uczyć, wychowywać, dawać świadectwo prawdzie, bronić zagrożonych wartości. Na podstawie wybranych utworów scharakteryzuj rolę i zadania pisarza w wybranych epokach.
Na podstawie wybranych tekstów literatury XIX wieku, zaprezentuj obyczajowość polskiej szlachty tego okresu.
Jak powstał świat? Porównaj mity stworzenia świata i człowieka zapisane w mitologiach różnych krajów świata.
Negatywny bohater i czarny charakter. Ukaż sposoby i cele kreowania takich postaci w wybranych dziełach literackich i filmowych.
Magia i zjawiska nadprzyrodzone w literaturze. Omów funkcje tego motywu, odwołując się do wybranych przykładów.
Rola słów w relacjach międzyludzkich. Analizując i interpretując fragment powieści Wiesława Myśliwskiego Kamień na kamieniu oraz wiersz Tadeusza Różewicza Słowa, zwróć uwagę na przedstawione sytuacje i sposoby kreowania podmiotu mówiącego.
Zanalizuj i zinterpretuj opowiadanie Sławomira Mrożka Lolo, zwracając uwagę na sposób kreowania bohaterów i paraboliczny charakter sytuacji przedstawionej w tekście.
167 Motyw raju w literaturze i innych rodzajach sztuk ( muzyce, malarstwie, filmie ). Zbadaj sposoby i funkcje tworzenia iluzji raju.
Kabaret literacki w Młodej Polsce i dwudziestoleciu międzywojennym. Omów jego rolę, odwołując się do wybranej twórczości obu epok.
Wieś i jej mieszkańcy. Przedstaw funkcjonowanie tematu w literaturze i malarstwie XIX i XX wieku.
Sposoby kreowania postaci dzieci w utworach literackich i plastycznych. Omów zagadnienie na podstawie wybranych utworów.
Malarstwo symboliczne i impresjonistyczne inspiracją dla literatury młodopolskiej. Prześledź najciekawsze powiązania, zastosowane środki artystyczne oraz sposoby przedstawiania świata w wybranych przez siebie dziełach.
Wojna na kartach literatury i na ekranach. Rozwiń temat na wybranych przykładach.
Obraz Boga i Jezusa w literaturze i sztuce XIX i XX wieku. Omów na wybranych przykładach.
Młodość i wiek dojrzały. Przedstaw różne ujęcia motywu.
Rozmowy człowieka z Bogiem w literackim przekazie twórców różnych epok. Przedstaw temat w oparciu o wybrane utwory.
Czemu służą językowe eksperymenty w poezji? Omów zagadnienie, analizując utwory futurystów - M. Białoszewskiego, B. Leśmiana lub innych twórców tak zwanej poezji lingwistycznej.
Literackie obrazy miasta jako przestrzeni życiowej. Przedstaw temat, odwołując się do wybranych utworów.
Impresjonizm w literaturze i malarstwie przełomu XIX i XX wieku. Określ jego cechy oraz funkcje w wybranych utworach malarskich i literackich.
Odwołując się do wybranych tekstów kultury, porównaj sposoby idealizowania rzeczywistości w dziele literackim i plastycznym.
Motyw Arkadii w literaturze. Przedstaw jego różne ujęcia i funkcje w wybranych dziełach literackich.
Zaprezentuj wybrane portrety kobiet w literaturze różnych epok, wskaż podobieństwa, różnice i ich przyczyny.
Zjawisko archaizacji języka i jego funkcje w powieściach historycznych. Omów zagadnienie, analizując wybrane przykłady.
Analizując wypowiedzi bohaterów romantycznych, porównaj postawę Kordiana i Męża. W interpretacyjnych wnioskach wykorzystaj wiedzę o utworach, z których pochodzą fragmenty.
Przestrzenie nierealne, fantastyczne, zaświaty w literaturze. Omów rolę i sposób ich przedstawiania na podstawie wybranych tekstów.
Sceny batalistyczne w literaturze, malarstwie i filmie. Zanalizuj sposób ich przedstawienia i znaczenie dla całości dzieła w wybranych przykładach.
Oryginalność języka poezji B. Leśmiana. Przeanalizuj zagadnienie na podstawie wybranych wierszy poety.
Władca pierścieni” J.R.R. Tolkiena - fenomen literatury czy zwykła bajka dla dorosłych. Omów zagadnienie, dokonując analizy i interpretacji tekstu trylogii Tolkiena.
Różne funkcje stylizacji środowiskowej. Przedstaw temat na przykładzie tekstów literackich i własnych obserwacji.
Dawny świat Żydów polskich. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach literackich i malarskich.
Walka dobra ze złem jako temat wybranych utworów literackich. Wykaż wiodącą rolę tego motywu w twórczości literackiej.
Pejzaż romantyczny w poezji i malarstwie. Porównaj ujęcie motywu i jego wymowę na wybranych przykładach.
Jak symbolika ziarna z bajki opowiedzianej przez Żegotę objaśnia sens męczeństwa młodzieży polskiej? Analizując przytoczony fragment Dziadów Adama Mickiewicza, zwróć uwagę na sytuację studentów i ich postawy.
Współczesny język urzędowy. Zanalizuj środki językowe i dokonaj ich oceny pod względem poprawności.
Koncepcja kobiecego piękna w literaturze i malarstwie dwóch wybranych epok.
Mit o Syzyfie i jego literackie interpretacje. Przedstaw zagadnienie, odwołując się do wybranych utworów.
Porównaj kreacje literackie i filmowe bohaterów ,,Lalki” B. Prusa.
Omów sposób funkcjonowania motywu pielgrzyma-tułacza na wybranych przykładach literackich.
Góry źródłem inspiracji twórców kultury. Omów na wybranych przykładach.
Omów poetycką, ekspresywną i impresywną funkcję języka na wybranych przykładach literatury antycznej lub renesansowej.
Język reklam adresowanych do młodzieży. Omów temat, analizując teksty wybranych reklam telewizyjnych, radiowych lub prasowych.
Alternatywne światy literatury fantasy. Przedstaw sposoby ich kreowania i omów funkcje, jakie spełniają.
Współczesne interpretacje dramatów Williama Szekspira – teatr żywego planu, teatr telewizji, film. Zaprezentuj zagadnienie na wybranych przykładach.
Filmowa adaptacja lektury szkolnej – komentarzem dzieła? Dokonaj porównania tekstu literackiego z dziełem filmowym, odwołując się do wybranych przykładów.
Symbolika grobów i mogił oraz ich funkcje w literaturze. Przedstaw zagadnienie na wybranych przykładach.
Utopie i antyutopie w literaturze. Zaprezentuj sposób kreowania i ich funkcje na wybranych przykładach literackich.
Na podstawie przykładów literackich baroku i oświecenia przedstaw modele patriotyzmu obu tych epok.
Literatura jako forma propagandy. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
Literackie i malarskie interpretacje mitów o Prometeuszu i Syzyfie. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów.
Ślady dawnych procesów językowych we współczesnej polszczyźnie kluczem do rozumienia reguł rządzących naszym językiem. Przedstaw na stosownych przykładach.
Przedstaw problem ludzkiego cierpienia na podstawie wybranych tekstów literatury antycznej.
Motyw tańca w literaturze, malarstwie i filmie. Omów jego funkcje na wybranych przykładach.
Przedstaw nawiązanie do formy pamiętnika i jego funkcje w literaturze, odwołując się do wybranych przykładów.
Konflikt pokoleń zapisany w literaturze. Określ jego istotę na wybranych przykładach.
Polskie tradycje ludowe inspiracją dla poetów różnych epok. Omów na wybranych przykładach dzieł literackich.
Różne postawy człowieka wobec totalitaryzmu w literaturze. Przedstaw je, odwołując się do wybranych utworów literatury współczesnej.
Zaprezentuj motyw walki dobra ze złem w wybranych utworach literatury polskiej i/lub obcej.
Miasto w literaturze i malarstwie. Omów na wybranych przykładach.
Różnorodne ujęcia motywu zdrady w literaturze na przestrzeni epok. Omów na wybranych przykładach.
Język pieśni religijnych. Omów na wybranych przykładach.
Scharakteryzuj środki wymowy artystycznej w tekstach piosenek wybranej grupy muzycznej i omów ich funkcje.
Tolerancja w dziejach Polski i Polaków. Przedstaw ten problem, odwołując się do utworów z różnych epok.
Rodzice i dzieci wśród bohaterów literackich. Przedstaw ich wzajemne relacje, odwołując się do wybranych utworów literackich.
Rola tradycji chrześcijańskiej i starożytnej w kształtowaniu światopoglądu renesansowego twórcy. Omów na wybranych przykładach literackich.
Tekst poetycki jako tworzywo przeboju muzycznego. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów.
Naturalizm jako światopogląd i metoda twórcza. Przedstaw problem, odwołując się do wybranych dzieł literackich i malarskich.
Polskie drogi. Przedstaw wędrówki bohaterów literackich i postaci z obrazów, które są związane z historią narodową.
Bieda i bogactwo jako dwa bieguny życia jednego człowieka. Omów na podstawie wybranych przykładów różnych epok.
Cztery pory roku w różnych tekstach kultury. Omów temat na wybranych przykładach.
W poszukiwaniu straconego czasu. Porównaj różne ujęcia tematu powrotu do przeszłości w wybranych utworach literackich.
Emigracja jako temat literacki: między dramatem wykorzenienia a próbą wolności absolutnej. Omów problem, powołując się na wybrane utwory z literatury współczesnej.
Alegoria w literaturze i sztuce średniowiecza. Rozważ temat, odwołując się do wybranych tekstów kultury.
Motyw ogrodu w literaturze i malarstwie. Omów problem na wybranych przykładach.
Uzależnienie jako temat literatury. Omów wybrane teksty literatury polskiej i obcej, w których pojawia się się problem uzależnienia od narkotyków. Wypowiedz się na temat przyczyn popularności tej problematyki w literaturze współczesnej.
Groteska jako zjawisko literackie i artystyczne. Omów zagadnienie na wybranych przykładach.
Jakiej wiedzy o osobowości autora i jego pisarstwie dostarcza dziennik? Przeanalizuj temat, odwołując się do utworów S. Żeromskiego, W. Gombrowicza i L. Tyrmanda.
O pożytkach i niebezpieczeństwach czytania. Przedstaw na wybranych przykładach wpływ lektury na osobowość i losy bohaterów literackich.
Wpływ domu rodzinnego na tożsamość człowieka. Omów problem, odwołując się do wybranych utworów literackich i tekstów z dziedziny psychologii.
Język propagandy w twórczości poetów Nowej Fali. Scharakteryzuj sposoby wykorzystania nowomowy w poezji na przykładach wybranych utworów.
Fascynacja kulturą ludową w literaturze i sztuce. Przedstaw temat, omawiając wybrane teksty kultury.
Motyw tańca w literaturze polskiej. Rozwiń zagadnienie, odwołując się do dzieł literackich różnych epok.
Życie jako teatr. Omów temat, przedstawiając różne ujęcia tego motywu w wybranych utworach.
Świat widziany oczyma Bolesława Leśmiana. Przeprowadź analizę i interpretację wybranych wierszy tego poety.
Błazen jako głupiec i jako mędrzec. Zanalizuj różne wizerunki tej postaci w różnych tekstach kultury.
Miłość niejedno ma imię... Omów motyw miłości w literaturze różnych epok literackich.
Dziadkowie, rodzice, dzieci... Opierając się na celowo dobranych tekstach, omów model rodziny występujący w literaturze różnych epok.
Obraz zagłady w dziełach literackich i innych dziedzinach sztuki. Zanalizuj i omów samodzielnie wybrane dzieła.
Artystyczne interpretacje powstań narodowych w literaturze i sztuce. Omów problem na wybranych przykładach literackich i filmowych.
Sztuki plastyczne jako źródło inspiracji dla współczesnych pisarzy. Zaprezentuj temat na wybranych przykładach.
Zaprezentuj rolę opisów przyrody w przedstawianiu stanów emocjonalnych wybranych bohaterów literackich.
Odwołując się do wybranych tekstów literackich XIX wieku, scharakteryzuj portrety ludzi poszukujących sensu życia.
Konszachty z siłami nieczystymi. Przedstaw najciekawsze realizacje tego tematu w literaturze, malarstwie i filmie.
Zanalizuj literackie opisy przyrody, biorąc pod uwagę zastosowane w nich środki językowe i stylistyczne.
173 Apokalipsa polskich Żydów w przekazach literackich i filmowych. Rozwiń problem, odwołując się do wybranych przykładów.
Analizując wybrane utwory literackie, uzasadnij słuszność stwierdzenia, że odwaga jest potrzebna nie tylko w bitwie, ale i w codziennym życiu.
Zaprezentuj relację Bóg – człowiek w literaturze różnych epok.
Smutek i melancholia jako motywy literackie. Przedstaw ich funkcjonowanie w wybranych utworach literatury polskiej i obcej.
Inspiracje ludowe w tekstach literackich. Omów na podstawie wybranych dzieł literatury polskiej dawnej i współczesnej.
Odwołując się do wybranych przykładów literackich, przedstaw podobieństwa i różnice w kreacji świata przedstawionego w utworach należących do gatunków science fiction i fantasy.
Przedstaw funkcjonowanie motywu fatum w wybranych utworach literackich.
Sceny batalistyczne w literaturze, malarstwie i filmie. Przedstaw temat, dokonując analizy wybranych przykładów.
Funkcje symbolu w malarstwie modernistycznym i dramatach Stanisława Wyspiańskiego. Zanalizuj, wykorzystując zaprezentowane materiały pomocnicze.
Noc i dzień, światłość i ciemność jako motywy literackie. Przedstaw różne ujęcia, odwołując się do wybranych przykładów.
Komizm słowny i sposoby jego realizacji w utworach różnych autorów i epok. Omów na wybranych przykładach.
Portret Sarmaty w literaturze i malarstwie. Porównaj ujęcie motywu i jego wymowę w wybranych tekstach kultury.
Średniowieczny asceta, renesansowy humanista i barokowy Sarmata. Omów na wybranych przykładach wzorce osobowe kreowane przez twórców epoki staropolskiej.
„Razem, młodzi przyjaciele!” Omów motyw przyjaźni w literaturze polskiej XIX i XX w.
Etos rycerski w dziełach literackich. Ukaż funkcjonowanie tego motywu na wybranych przykładach.
Erotyczne obsesje i fascynacje w literaturze i sztuce. Rozwiń temat, odwołując się do wybranych tekstów kultury różnych epok.
Przedstaw wizerunek uwodzicielki w utworach literackich z różnych epok.
Obraz kobiety w literaturze polskiej i rosyjskiej XIX i XX wieku. Omów i porównaj, wykorzystując wybrane przykłady.
Polska pieśń narodowa - jej odmiany, funkcje. Omów na wybranych przykładach.
Postacie idealne w literaturze. Zaprezentuj sposób ich kreowania i wpływ na wymowę utworów.
Obecność motywu samotności w literaturze. Zaprezentuj temat, analizując dowolnie wybrane teksty kultury.
Na wybranych przykładach przeanalizuj możliwości adaptacyjne współczesnej literatury science fiction.
Motyw sławy poetyckiej w literaturze różnych epok. Omów na wybranych przykładach.
Pejzaż i jego rola w literaturze. Dokonaj analizy zagadnienia na podstawie analizy wybranych utworów literackich różnych epok.
Nowe koncepcje bohatera międzywojennej prozy psychologicznej. Przedstaw zagadnienie, powołując się na utwory literatury polskiej i obcej.
Rola tradycji w życiu zbiorowości i jednostki. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych utworów.
Różne sposoby funkcjonowania motywu zbrodni i kary w literaturze. Omów zagadnienie, odwołując się do wybranych przykładów.
Porównaj różne sposoby przedstawiania Holocaustu w literaturze i sztuce.
Święty i świętość w literaturze. Omów temat na przykładach z wybranych utworów.
